Education

Een calvinist in een balzaal

Gerhard Nijenhuis wist al vroeg dat hij zelfstandig ontwerper wilde worden. Tien jaar geleden zette hij ontwerpbureau ‘ipv Delft’ op. Zijn sobere ontwerpen van banken en bruggen sieren menig stad in Nederland.

Het statige pand van ipv Delft doet niet vermoeden dat er een ontwerpbedrijf is gehuisvest dat sober wil ontwerpen. Het gebouw misleidt. De grote kamer, met zijn hoge plafond en overdadige barokschilderingen, lijkt wel een romantische balzaal, waar dansende paren met piepende schoenen over de vloer zwieren. In het midden van deze voormalige VOC-kamer hangt een grote kroonluchter. Alsof je een paar eeuwen teruggaat in de tijd, toen Delft nog een belangrijke handelsstad was en de VOC naar Nederlands-Indië voer. Is hier het bedrijf gehuisvest dat de moderne, glooiende, zilverkleurige ‘boogklok’ en bushokjes ontwierp in Rijswijk?

In de grote zaal zit niet langer een VOC-bestuurder, maar staat het bureau van industrieel ontwerper Gerhard Nijenhuis, directeur van ipv Delft. Hij kijkt glimlachend om zich heen. “Ik moet helemaal niets hebben van franje”, zegt hij, “maar dit gebouw is natuurlijk prachtig. We maken volstrekt andere ontwerpen, maar het gebouw geeft het bedrijf wel grandeur en spreekt iedereen natuurlijk aan.”

Twee jaar geleden betrok Nijenhuis met zijn collega’s het monumentale pand. Alles aan het huidige kantoor is nu groots, maar Nijenhuis begon klein, heel klein. In 1996, zette hij ipv op, maar van een groot pand was nog geen sprake. “Ik ben hekken gaan ontwerpen voor vrienden en een bank voor mijn familie. Daardoor kon ik aan opdrachtgevers laten zien wat ik maakte. De eerste opdrachten krijgen was kicken.”

Die stapsgewijze benadering typeert Nijenhuis’ visie op het ontwerpen. Klein beginnen, experimenteren, en langzaam een bedrijf opbouwen, is zijn devies in een notendop. Hardlopers zijn toch maar doodlopers. “Ervaring doe je op door de jaren en is onmisbaar om tot een goedlopend bedrijf uit te groeien. Ontwerpen is een onzeker proces”, zegt hij. “Begrijp je precies wat een opdrachtgever wil hebben? Je moet weten waar je mee bezig bent, anders snijd je jezelf en je opdrachtgever in de vingers. Dat leer je alleen door de jaren heen.”

Al tijdens zijn studie wist Nijenhuis: “Ondernemen zit in mijn bloed. Ik heb altijd richting willen geven. Ik noem mezelf nooit directeur, maar in wezen zit in het woord directie wat ik doe: richting geven en bepalen. Dat vind ik geweldig om te doen: een bedrijf sturen.”
Pioniersgeest

Nadat de oud-TU’er de bank en het hek naar tevredenheid had ontworpen, druppelden de opdrachten langzaam binnen. Hij experimenteerde in het begin met verschillende richtingen, maar niet alle pogingen waren even succesvol. “Ik bedacht toen een folder met allemaal visuals en infographics, om te kijken of er werk in te vinden was. Dat was niet zo. Er was geen droog brood mee te verdienen. Maar ook dat was belangrijk; om te ontdekken waar ik goed in was en waar opdrachtgevers interesse in hebben. Als ik terugkijk waardeer ik die pioniersgeest van mezelf.”

Nijenhuis besloot zich met ipv Delft toe te leggen op het ontwerpen van bruggen en buitenmeubilair. Dat lag helemaal in zijn straatje: tijdens en kort na zijn studie had hij al straatmeubilair ontworpen voor de Erasmusbrug in Rotterdam, voor het bureau van Ben van Berkel.

Het bedrijf van Nijenhuis bestaat nu bijna tien jaar. Jaren waarin ipv een duidelijk visie ontwikkelde. Met drie kernwoorden vat Nijenhuis zijn ontwerpen samen: ‘sober, doeltreffend, maar ook bevlogen’. “Daar zit een calvinistische ondertoon in”, legt hij uit. “Functioneel is beter dan franje. We zoeken naar eenvoud en helderheid. Met een frisse gedachte erin, dat is de bevlogenheid.”

Nijenhuis bladert in een ontwerpboek en wijst het ontwerp van een brug aan. “Dit hebben we bijvoorbeeld ontworpen voor de Boomgaarden in Wageningen”, zegt hij enthousiast. “Een boomgaard, die is ontwikkeld tot woonwijk. We hebben de brug getoogd en getailleerd. Een geraffineerde vondst. Door het hout in de rand, die naar buiten kantelt, is de brug in harmonie met het thema boomgaard. Je gebruikt wat je in de omgeving ziet. Met ieder ontwerp wil ik de omgeving versterken.”
Huiselijk

In het door het beton zo kil aandoende centrum van Zoetermeer en Rijswijk diende Nijenhuis voor de opdrachtgever een huiselijkere sfeer te creëren. Geen harde betonnen bankjes, maar sofa’s staan er nu op het plein in Zoetermeer. En daarboven heuse lampenkappen, alsof je het koffieapparaat op de achtergrond hoort pruttelen.

In heel Nederland staan inmiddels bruggen en banken van het Delftse ontwerpbureau. Van Maastricht tot Groningen. Maar Delft heeft een speciale plaats voor Nijenhuis. “In 1985 ging ik hier wonen en studeren. Daarna ben ik blijven hangen. Delft is mijn thuis geworden, ik heb hier de langste tijd van mijn leven gewoond.” En ook in Delft is hij actief: honderden studenten en medewerkers van de TU zetten iedere dag hun fiets in de rekken die ipv ontwierp voor de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. De Hopbrug bij de Oostpoort en de Duivelsgatbrug aan de Kantoorgracht worden nu door ipv gerenoveerd.

In al die ontwerpen gaat veel tijd zitten. “Als ontwerper ben je de hele week met je werk bezig. Ook ‘s avonds. Op vakantie kom ik wel weer los van mijn werk. Nou ja, ik kruip dan toch weer onder bankjes om er foto’s van te maken, waar ik ook ben. De laatste keer, in Finland, met al dat hout… dan sta ik steeds te fotograferen. Dan zie ik mijn gezin kijken: daar ga’a’t ‘ie weer.”

Die foto’s publiceert Nijenhuis op een website (www.doelbeelden.nl), waar bedrijven ze gratis mogen downloaden. “Potentiële klanten kunnen die beelden gebruiken in hun rapporten. De website is aan ipv gelinkt, zodat mensen steeds vaker terugkomen en onze naam groter wordt.”

Dat marketingbeleid van ipv vindt Nijenhuis minstens even interessant in zijn dagelijkse werk als het ontwerpen. “Ik heb alles over marketing zelf moeten leren. Ik ben er bijzonder trots op dat ik dit hele bedrijf heb opgebouwd. Goede ontwerpen zijn essentieel voor een gezond bureau, maar er komt veel meer bij kijken. Bij ipv werken zeven ontwerpers, met wie ik graag samenwerk. Dat ik dat allemaal voor elkaar heb gekregen en dat het allemaal goed loopt is fantastisch. Vooral om beginnende ontwerpers uit te zien groeien tot zelfstandige werknemers . daar haal ik als werkgever de meeste voldoening uit. Een bedrijf is niets anders dan een groepje mensen. Die groep moet goed samenwerken, daar moet het klikken.”

Het ontwerpbureau van Nijenhuis is volwassen geworden. Het bedrijf, dat klein begon met ontwerpen voor vrienden en familie om opdrachten te krijgen, zit nu in een monumentaal pand met rijke historie. Zijn bruggen staan nu door het hele land. Het is gegaan, zegt Nijenhuis, zoals hij het had gewild. Van klein jongetje met schaafplekken op de knieën van het vallen en opstaan is ipv nu een volwassen man geworden.

“Ambitie is je grootste vijand. Dat is mijn favoriete uitspraak”, zegt hij. “Als je de grootste ontwerper ooit wilt worden, raak je alleen maar gefrustreerd. Je hebt een verkeerd uitgangspunt. Je moet langzaam groeien en steeds willen meer leren. Je moet nooit zo hard vooruit hollen dat je struikelt.”

Naam: Gerhard Nijenhuis

Leeftijd: 39

Studie: industrieel ontwerpen

Afstudeeronderwerp: hulproepzender voor professionals

Afstudeerjaar: 1991

Verliefd/verloofd/getrouwd: getrouwd, twee dochters

Loopbaan: Tijdens en kort na zijn studie werkte Nijenhuis als freelancer voor de toonaangevende ontwerpbureaus van Frans de la Haye en Ben van Berkel. Na zijn afstuderen zette hij met twee vrienden een eigen ontwerpbureau, Noorderbreedte, op. Na vier jaar gingen ze uit elkaar en besloot Nijenhuis ‘ipv Delft’ te beginnen.

(Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Het statige pand van ipv Delft doet niet vermoeden dat er een ontwerpbedrijf is gehuisvest dat sober wil ontwerpen. Het gebouw misleidt. De grote kamer, met zijn hoge plafond en overdadige barokschilderingen, lijkt wel een romantische balzaal, waar dansende paren met piepende schoenen over de vloer zwieren. In het midden van deze voormalige VOC-kamer hangt een grote kroonluchter. Alsof je een paar eeuwen teruggaat in de tijd, toen Delft nog een belangrijke handelsstad was en de VOC naar Nederlands-Indië voer. Is hier het bedrijf gehuisvest dat de moderne, glooiende, zilverkleurige ‘boogklok’ en bushokjes ontwierp in Rijswijk?

In de grote zaal zit niet langer een VOC-bestuurder, maar staat het bureau van industrieel ontwerper Gerhard Nijenhuis, directeur van ipv Delft. Hij kijkt glimlachend om zich heen. “Ik moet helemaal niets hebben van franje”, zegt hij, “maar dit gebouw is natuurlijk prachtig. We maken volstrekt andere ontwerpen, maar het gebouw geeft het bedrijf wel grandeur en spreekt iedereen natuurlijk aan.”

Twee jaar geleden betrok Nijenhuis met zijn collega’s het monumentale pand. Alles aan het huidige kantoor is nu groots, maar Nijenhuis begon klein, heel klein. In 1996, zette hij ipv op, maar van een groot pand was nog geen sprake. “Ik ben hekken gaan ontwerpen voor vrienden en een bank voor mijn familie. Daardoor kon ik aan opdrachtgevers laten zien wat ik maakte. De eerste opdrachten krijgen was kicken.”

Die stapsgewijze benadering typeert Nijenhuis’ visie op het ontwerpen. Klein beginnen, experimenteren, en langzaam een bedrijf opbouwen, is zijn devies in een notendop. Hardlopers zijn toch maar doodlopers. “Ervaring doe je op door de jaren en is onmisbaar om tot een goedlopend bedrijf uit te groeien. Ontwerpen is een onzeker proces”, zegt hij. “Begrijp je precies wat een opdrachtgever wil hebben? Je moet weten waar je mee bezig bent, anders snijd je jezelf en je opdrachtgever in de vingers. Dat leer je alleen door de jaren heen.”

Al tijdens zijn studie wist Nijenhuis: “Ondernemen zit in mijn bloed. Ik heb altijd richting willen geven. Ik noem mezelf nooit directeur, maar in wezen zit in het woord directie wat ik doe: richting geven en bepalen. Dat vind ik geweldig om te doen: een bedrijf sturen.”
Pioniersgeest

Nadat de oud-TU’er de bank en het hek naar tevredenheid had ontworpen, druppelden de opdrachten langzaam binnen. Hij experimenteerde in het begin met verschillende richtingen, maar niet alle pogingen waren even succesvol. “Ik bedacht toen een folder met allemaal visuals en infographics, om te kijken of er werk in te vinden was. Dat was niet zo. Er was geen droog brood mee te verdienen. Maar ook dat was belangrijk; om te ontdekken waar ik goed in was en waar opdrachtgevers interesse in hebben. Als ik terugkijk waardeer ik die pioniersgeest van mezelf.”

Nijenhuis besloot zich met ipv Delft toe te leggen op het ontwerpen van bruggen en buitenmeubilair. Dat lag helemaal in zijn straatje: tijdens en kort na zijn studie had hij al straatmeubilair ontworpen voor de Erasmusbrug in Rotterdam, voor het bureau van Ben van Berkel.

Het bedrijf van Nijenhuis bestaat nu bijna tien jaar. Jaren waarin ipv een duidelijk visie ontwikkelde. Met drie kernwoorden vat Nijenhuis zijn ontwerpen samen: ‘sober, doeltreffend, maar ook bevlogen’. “Daar zit een calvinistische ondertoon in”, legt hij uit. “Functioneel is beter dan franje. We zoeken naar eenvoud en helderheid. Met een frisse gedachte erin, dat is de bevlogenheid.”

Nijenhuis bladert in een ontwerpboek en wijst het ontwerp van een brug aan. “Dit hebben we bijvoorbeeld ontworpen voor de Boomgaarden in Wageningen”, zegt hij enthousiast. “Een boomgaard, die is ontwikkeld tot woonwijk. We hebben de brug getoogd en getailleerd. Een geraffineerde vondst. Door het hout in de rand, die naar buiten kantelt, is de brug in harmonie met het thema boomgaard. Je gebruikt wat je in de omgeving ziet. Met ieder ontwerp wil ik de omgeving versterken.”
Huiselijk

In het door het beton zo kil aandoende centrum van Zoetermeer en Rijswijk diende Nijenhuis voor de opdrachtgever een huiselijkere sfeer te creëren. Geen harde betonnen bankjes, maar sofa’s staan er nu op het plein in Zoetermeer. En daarboven heuse lampenkappen, alsof je het koffieapparaat op de achtergrond hoort pruttelen.

In heel Nederland staan inmiddels bruggen en banken van het Delftse ontwerpbureau. Van Maastricht tot Groningen. Maar Delft heeft een speciale plaats voor Nijenhuis. “In 1985 ging ik hier wonen en studeren. Daarna ben ik blijven hangen. Delft is mijn thuis geworden, ik heb hier de langste tijd van mijn leven gewoond.” En ook in Delft is hij actief: honderden studenten en medewerkers van de TU zetten iedere dag hun fiets in de rekken die ipv ontwierp voor de faculteit Luchtvaart- en Ruimtevaarttechniek. De Hopbrug bij de Oostpoort en de Duivelsgatbrug aan de Kantoorgracht worden nu door ipv gerenoveerd.

In al die ontwerpen gaat veel tijd zitten. “Als ontwerper ben je de hele week met je werk bezig. Ook ‘s avonds. Op vakantie kom ik wel weer los van mijn werk. Nou ja, ik kruip dan toch weer onder bankjes om er foto’s van te maken, waar ik ook ben. De laatste keer, in Finland, met al dat hout… dan sta ik steeds te fotograferen. Dan zie ik mijn gezin kijken: daar ga’a’t ‘ie weer.”

Die foto’s publiceert Nijenhuis op een website (www.doelbeelden.nl), waar bedrijven ze gratis mogen downloaden. “Potentiële klanten kunnen die beelden gebruiken in hun rapporten. De website is aan ipv gelinkt, zodat mensen steeds vaker terugkomen en onze naam groter wordt.”

Dat marketingbeleid van ipv vindt Nijenhuis minstens even interessant in zijn dagelijkse werk als het ontwerpen. “Ik heb alles over marketing zelf moeten leren. Ik ben er bijzonder trots op dat ik dit hele bedrijf heb opgebouwd. Goede ontwerpen zijn essentieel voor een gezond bureau, maar er komt veel meer bij kijken. Bij ipv werken zeven ontwerpers, met wie ik graag samenwerk. Dat ik dat allemaal voor elkaar heb gekregen en dat het allemaal goed loopt is fantastisch. Vooral om beginnende ontwerpers uit te zien groeien tot zelfstandige werknemers . daar haal ik als werkgever de meeste voldoening uit. Een bedrijf is niets anders dan een groepje mensen. Die groep moet goed samenwerken, daar moet het klikken.”

Het ontwerpbureau van Nijenhuis is volwassen geworden. Het bedrijf, dat klein begon met ontwerpen voor vrienden en familie om opdrachten te krijgen, zit nu in een monumentaal pand met rijke historie. Zijn bruggen staan nu door het hele land. Het is gegaan, zegt Nijenhuis, zoals hij het had gewild. Van klein jongetje met schaafplekken op de knieën van het vallen en opstaan is ipv nu een volwassen man geworden.

“Ambitie is je grootste vijand. Dat is mijn favoriete uitspraak”, zegt hij. “Als je de grootste ontwerper ooit wilt worden, raak je alleen maar gefrustreerd. Je hebt een verkeerd uitgangspunt. Je moet langzaam groeien en steeds willen meer leren. Je moet nooit zo hard vooruit hollen dat je struikelt.”

Naam: Gerhard Nijenhuis

Leeftijd: 39

Studie: industrieel ontwerpen

Afstudeeronderwerp: hulproepzender voor professionals

Afstudeerjaar: 1991

Verliefd/verloofd/getrouwd: getrouwd, twee dochters

Loopbaan: Tijdens en kort na zijn studie werkte Nijenhuis als freelancer voor de toonaangevende ontwerpbureaus van Frans de la Haye en Ben van Berkel. Na zijn afstuderen zette hij met twee vrienden een eigen ontwerpbureau, Noorderbreedte, op. Na vier jaar gingen ze uit elkaar en besloot Nijenhuis ‘ipv Delft’ te beginnen.

(Foto: Hans Stakelbeek/FMAX)

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.