Ondanks kritiek van studenten en universiteiten, gaan de nieuwe bekostigingsplannen voor het hoger onderwijs gewoon door. Het moet gek lopen als studenten in september 2007 geen leerrechten moeten inzetten. Maar wat betekent dat eigenlijk?
Wat zijn leerrechten?
Een soort tegoedbonnen waarmee studenten hun onderwijs voor een bepaalde periode kunnen ‘inkopen’ tegen het wettelijke collegegeldtarief. Dat komt neer op ongeveer 1500 euro per jaar.
Hoeveel leerrechten krijgt een student?
In principe krijgt iedereen leerrechten voor de duur van zijn opleiding, wat neerkomt op minimaal vier en maximaal zes jaar. Of leerrechten zullen gelden voor maanden, halve jaren of hele jaren wordt nog voor de zomer bepaald. Gehandicapte studenten krijgen standaard een jaar extra leerrechten van de overheid.
Leerrechten opgebruikt?
Geen nood. De plannen voorzien in enige studievertraging. Studenten die langer over hun opleiding doen, kunnen maximaal twee jaar gebruikmaken van zogenoemde uitlooprechten. In die periode blijft een student het wettelijke collegegeld van 1500 euro betalen. Wie nog langer over zijn opleiding doet, moet een marktconform collegegeld gaan betalen. Dat mag tot 2010 niet meer dan drieduizend euro bedragen. Daarna zijn instellingen vrij om hun eigen prijs te bepalen, mits ze dit kunnen verantwoorden. Ook het ‘instellingscollegegeld’ kan worden geleend.
Opletten met uitlooprechten!
Studenten die erg lang over hun bacheloropleiding doen, moeten uitkijken: iedereen krijgt weliswaar twee jaar ‘treuzeltijd’, maar die jaren zijn door staatssecretaris Rutte opgedeeld in een uitloopjaar voor de bachelor en een uitloopjaar voor de master. Langer dan een jaar extra over een bacheloropleiding doen, betekent dus dat een student het hoge instellingscollegegeld moet betalen. Studenten die in de bachelorfase uitloopleerrechten overhouden, mogen die wel meenemen naar de masterfase. Dat geldt ook voor hbo-studenten, maar die mogen hun uitloopjaar niet inzetten voor een schakelprogramma.
Een schakelprogramma?
Hbo-studenten die een master willen volgen, zijn vaak aangewezen op een vervolgopleiding aan de universiteit. Maar daarvoor moeten ze gewoonlijk eerst een schakelprogramma volgen. Diezelfde eis geldt vaak ook voor universitaire studenten die een niet-aansluitende masteropleiding kiezen. Schakelprogramma’s maken geen deel uit van het normale onderwijsaanbod en dus mogen universiteiten er een marktconforme vergoeding voor vragen. Hbo’ers die zeker weten dat ze een universitaire master willen gaan volgen, doen er verstandig aan om bij hun studieadviseur langs te gaan. Veel hogescholen bieden samen met universiteiten geïntegreerde schakelprogramma’s aan die zonder extra kosten in de bacheloropleiding kunnen worden gevolgd.
Leerrechten over?
Afgestudeerden die nog een jaar leerrechten over hebben, kunnen er een extra master mee bekostigen. Let op: het gaat hier om feitelijke leerrechten, en dus niet om uitlooprechten. Treuzeltijd kan niet worden benut voor een extra opleiding.
En die bestuursfunctie dan?
Studenten die zich willen inzetten voor een medezeggenschapsraad, studentenbond of belangenorganisatie kunnen extra leerrechten krijgen. Instellingen hebben een ‘profileringsfonds’ waaruit deze worden uitgekeerd. Staatssecretaris Rutte wilde aanvankelijk dat studenten eerst hun leer- en uitlooprechten zouden verbruiken voordat ze een beroep konden doen op dit fonds. De Tweede Kamer stak daar deze week een stokje voor: studenten krijgen rechten uit het profileringsfonds op het moment dat zij zich ‘maatschappelijk verdienstelijk’ maken, en niet pas achteraf.
Waar zijn die leerrechten eigenlijk goed voor?
Staatssecretaris Rutte wil dat er meer ‘prikkels’ in het hoger-onderwijsstelsel worden ingebouwd. Voor studenten komt er een limiet op ‘goedkoop’ studeren en instellingen moeten op hun beurt voorkomen dat studenten ‘met hun voeten stemmen’. Als ze geen goed onderwijs verzorgen pakken studenten hun biezen. Vroeger maakte dat voor de bekostiging niet zoveel uit, maar in het nieuwe leerrechtenstelsel neemt de student het geld terstond mee naar een andere hogeschool of universiteit.
Is het een ordinaire bezuinigingsmaatregel?
Het ministerie zegt van niet. Via de leerrechten wordt niet gesnoeid in de totale bekostiging van het hoger onderwijs. De koek wordt alleen anders verdeeld. Wie te lang over zijn studie doet, moet meer betalen. Daarmee komt er meer privaat geld in het hoger onderwijs terecht, wat de instellingen meer armslag geeft. (HOP, TdO)
Wat zijn leerrechten?
Een soort tegoedbonnen waarmee studenten hun onderwijs voor een bepaalde periode kunnen ‘inkopen’ tegen het wettelijke collegegeldtarief. Dat komt neer op ongeveer 1500 euro per jaar.
Hoeveel leerrechten krijgt een student?
In principe krijgt iedereen leerrechten voor de duur van zijn opleiding, wat neerkomt op minimaal vier en maximaal zes jaar. Of leerrechten zullen gelden voor maanden, halve jaren of hele jaren wordt nog voor de zomer bepaald. Gehandicapte studenten krijgen standaard een jaar extra leerrechten van de overheid.
Leerrechten opgebruikt?
Geen nood. De plannen voorzien in enige studievertraging. Studenten die langer over hun opleiding doen, kunnen maximaal twee jaar gebruikmaken van zogenoemde uitlooprechten. In die periode blijft een student het wettelijke collegegeld van 1500 euro betalen. Wie nog langer over zijn opleiding doet, moet een marktconform collegegeld gaan betalen. Dat mag tot 2010 niet meer dan drieduizend euro bedragen. Daarna zijn instellingen vrij om hun eigen prijs te bepalen, mits ze dit kunnen verantwoorden. Ook het ‘instellingscollegegeld’ kan worden geleend.
Opletten met uitlooprechten!
Studenten die erg lang over hun bacheloropleiding doen, moeten uitkijken: iedereen krijgt weliswaar twee jaar ‘treuzeltijd’, maar die jaren zijn door staatssecretaris Rutte opgedeeld in een uitloopjaar voor de bachelor en een uitloopjaar voor de master. Langer dan een jaar extra over een bacheloropleiding doen, betekent dus dat een student het hoge instellingscollegegeld moet betalen. Studenten die in de bachelorfase uitloopleerrechten overhouden, mogen die wel meenemen naar de masterfase. Dat geldt ook voor hbo-studenten, maar die mogen hun uitloopjaar niet inzetten voor een schakelprogramma.
Een schakelprogramma?
Hbo-studenten die een master willen volgen, zijn vaak aangewezen op een vervolgopleiding aan de universiteit. Maar daarvoor moeten ze gewoonlijk eerst een schakelprogramma volgen. Diezelfde eis geldt vaak ook voor universitaire studenten die een niet-aansluitende masteropleiding kiezen. Schakelprogramma’s maken geen deel uit van het normale onderwijsaanbod en dus mogen universiteiten er een marktconforme vergoeding voor vragen. Hbo’ers die zeker weten dat ze een universitaire master willen gaan volgen, doen er verstandig aan om bij hun studieadviseur langs te gaan. Veel hogescholen bieden samen met universiteiten geïntegreerde schakelprogramma’s aan die zonder extra kosten in de bacheloropleiding kunnen worden gevolgd.
Leerrechten over?
Afgestudeerden die nog een jaar leerrechten over hebben, kunnen er een extra master mee bekostigen. Let op: het gaat hier om feitelijke leerrechten, en dus niet om uitlooprechten. Treuzeltijd kan niet worden benut voor een extra opleiding.
En die bestuursfunctie dan?
Studenten die zich willen inzetten voor een medezeggenschapsraad, studentenbond of belangenorganisatie kunnen extra leerrechten krijgen. Instellingen hebben een ‘profileringsfonds’ waaruit deze worden uitgekeerd. Staatssecretaris Rutte wilde aanvankelijk dat studenten eerst hun leer- en uitlooprechten zouden verbruiken voordat ze een beroep konden doen op dit fonds. De Tweede Kamer stak daar deze week een stokje voor: studenten krijgen rechten uit het profileringsfonds op het moment dat zij zich ‘maatschappelijk verdienstelijk’ maken, en niet pas achteraf.
Waar zijn die leerrechten eigenlijk goed voor?
Staatssecretaris Rutte wil dat er meer ‘prikkels’ in het hoger-onderwijsstelsel worden ingebouwd. Voor studenten komt er een limiet op ‘goedkoop’ studeren en instellingen moeten op hun beurt voorkomen dat studenten ‘met hun voeten stemmen’. Als ze geen goed onderwijs verzorgen pakken studenten hun biezen. Vroeger maakte dat voor de bekostiging niet zoveel uit, maar in het nieuwe leerrechtenstelsel neemt de student het geld terstond mee naar een andere hogeschool of universiteit.
Is het een ordinaire bezuinigingsmaatregel?
Het ministerie zegt van niet. Via de leerrechten wordt niet gesnoeid in de totale bekostiging van het hoger onderwijs. De koek wordt alleen anders verdeeld. Wie te lang over zijn studie doet, moet meer betalen. Daarmee komt er meer privaat geld in het hoger onderwijs terecht, wat de instellingen meer armslag geeft. (HOP, TdO)
Comments are closed.