Ik zal het maar meteen opbiechten: ik was ooit een kraker. Weliswaar niet in de jaren tachtig, het was nog in deze eeuw, maar toch. Ik woonde in een leegstand pand dat van iemand anders was.
Ik begon in een houten hut zonder gas, licht of water. Dat was niet bepaald comfortabel, maar voor je idealen wil je best een beetje lijden. Later verhuisde ik naar een pand met iets meer luxe, alhoewel een vriendin van me beweert dat we de smerigste wc hadden die ze ooit heeft gezien. Ik deel haar mening niet, want ik heb ook nog een paar andere kraakpanden van binnen gezien. Ach, romantiek en Glorix gaan nu eenmaal niet samen.
Het kraaktijdperk lijkt een einde te naderen. Heel krakend Nederland wordt in de val van Duyvendak meegesleurd, nu een verbod op kraken op een Kamermeerderheid kan rekenen. En daar blijft het niet bij. Ook milieuorganisaties zoals Milieudefensie liggen onder vuur omdat ze eenzijdige informatie zouden verspreiden. Sites als Geen Stijl en kranten als De Telegraaf roepen om het hardst dat de linkse milieumaffia nou eindelijk eens haar bek moet houden. HP de Tijd publiceerde alvast een overzicht van ‘namen en daden’ van actievoerend links. Vissers betichten Greenpeace van criminele acties omdat ze met stenen de visvangst tegengaan. VNO-NCW-voorzitter Wientjes wordt ‘doodziek’ van de linkse actiebeweging die ieder nieuw initiatief, zoals een nieuwe Maasvlakte, traineert.
Ik heb ook nog voor Milieudefensie gewerkt, als freelance journalist. En ik heb zeker mijn portie actie gehad. De antiglobaliseringsdemonstraties horen tot de mooiste en tegelijkertijd de meest beangstigende ervaringen uit mijn leven. Veel van die demonstraties liepen volledig uit de hand omdat (een deel van) de demonstranten slaags raakte met de ME. We werden beschoten met traangas en waterkanonnen. Mededemonstranten werden voor mijn ogen keihard in elkaar geslagen door de politie. Letterlijk vechten voor je ideaal heeft iets bedreigends en opwindends tegelijkertijd.
Idealisme en geweld liggen soms dicht bij elkaar. Ieder ideaal heeft een kern van onderdrukking in zich, omdat zienswijzen die niet passen bij het ideaal niet getolereerd worden. Soms roept een ideaal gewelddadige reacties op bij anderen. Soms wordt een ideaal zo allesomvattend, dat al het andere er ondergeschikt aan gemaakt wordt, bijvoorbeeld overwegingen als respect voor andere mensen. Momenteel doet de suggestie de ronde dat milieubewust links haar idealen niet in toom kan houden. Politici die eenmaal hun groene kleur hebben bekend en voor die idealen gevochten hebben, blijven voor altijd verdacht.
Wat de tegenstanders van de ‘linkse milieumaffia’ echter vergeten, is dat in hun reacties hetzelfde soort geweld doorklinkt waar ze tegen ageren, maar dan in nog veel ergere mate. De Telegraaf en Geen Stijl eisen van linkse bewindspersonen en Kamerleden onbesproken gedrag. Subsidie voor tegengeluiden moet worden stopgezet. Maar een samenleving die haar eigen tegengeluiden organiseert, maakt de meeste kans om politiek geweld te voorkomen. Een ideaal wordt pas echt gevaarlijk, als dat het enige ideaal is, dat nog een podium krijgt.
Lotte Asveld is onlangs gepromoveerd bij de sectie filosofie van de faculteit Techniek, Bestuur en Management en werkt bij het Rathenau Instituut.
Comments are closed.