Noorda: “Promovendi vechten tegen windmolens”

Reorganisatie (1)
Het is nog te vroeg om de ‘herijking’ te bestempelen als één grote reorganisatie. Dat zei Dirk Jan van den Berg, voorzitter van het college van bestuur (cvb), afgelopen donderdag tegen de ondernemingsraad (or). Die wil dat juist wel, omdat ze bang is anders het overzicht te verliezen over alle plannen die de faculteiten en de diensten nu maken. Als de ‘herijking’ inderdaad een reorganisatie wordt zoals de or dat wil, dan moeten alle plannen eerst door de or worden bekeken. Gebeurt dat niet, dat bestaat de vrees dat decanen hun onderdeelcommissies informeren over hun plannen en vervolgens aan het werk gaan. De or denkt dat er dan dingen gebeuren die niet meer zijn terug te draaien. Volgens het cvb zal dat zo niet gaan, maar Van den Berg zei ervoor terug te deinzen alle maatregelen in één pakket te stoppen.

Reorganisatie (2)
Volgens de ondernemingsraad (or) bestaat er onder medewerkers een grote behoefte aan informatie over de besparingen die eraan komen. Daarom heeft de raad het college van bestuur (cvb) gevraagd om een hoorzitting te houden in het auditorium. Medewerkers zouden daar hun vragen aan het cvb kunnen stellen. Collegevoorzitter Dirk Jan van den Berg zei dat afgelopen donderdag een ‘prima idee’ te vinden. “Maar pas als alles helder is.” Dat zal waarschijnlijk in juni zijn.

Promotievolgsysteem
Het vorig jaar ingevoerde promotievolgsysteem ‘loopt nog niet zo soepel als we hadden gehoopt’, zei rector Karel Luyben vorige week tegen de ondernemingsraad. Het pvs is destijds ingevoerd om meer zicht te krijgen op promotietrajecten en om te weten wanneer een promovendus extra aandacht nodig heeft. De TU had voor die tijd geen goed overzicht van de aantallen promovendi aan de universiteit. Het is niet duidelijk of het overzicht dat het promotievolgsysteem oplevert, wel volledig is. Projectleider Ingrid Emmerik: “Op de faculteiten zijn mensen aangesteld die de gegevens van promovendi moeten invoeren. Zij gaan bij de afdelingen langs om informatie op te vragen.” Informatie voor het promotievolgsysteem komt van verschillende kanten, van faculteiten, vanuit personeel en organisatie, maar ook van pedellen. 

“Ze gaan maar door”, verzucht Noorda, nu actievoerende promovendi hem van leugens beschuldigen. “Ze vechten tegen windmolens. Ik heb in de Volkskrant slechts de feiten genoemd. Dat men niet van de feiten houdt, kan ik ook niet helpen.”

Afgelopen woensdag kreeg Noorda van boze promovendi de ‘Hosni Mubarak Prijs voor goed bestuur’ uitgereikt. Daarmee protesteerden ze tegen het plan om promovendi voortaan een studiebeurs te geven in plaats van een salaris. Na een jarenlange lobby van de VSNU wil het kabinet dit mogelijk maken.

Noorda nam de prijs niet zelf in ontvangst en stelde in de Volkskrant dat de promovendi hem verkeerd begrepen hadden: “We willen het aio-stelsel, met promovendi als werknemers, niet afschaffen. Het gaat er ons om wettelijke bescherming te bieden aan al die promovendi uit onder meer China die op een buitenlandse beurs hier komen. Zij dreigen van dat bedrag nog belasting te moeten afdragen.”

Dat schoot de promovendi in het verkeerde keelgat. Noorda liegt, concludeerden ze, want buitenlandse promovendi mogen gewoon met een beurs komen promoveren: daar is geen wetswijziging voor nodig. Bovendien proberen enkele universiteiten al jarenlang om promovendi van werknemers in ‘promotiestudenten’ te veranderen. Alleen werden ze tot nu toe door de rechter teruggefloten, zoals onlangs nog in Groningen gebeurde.

“Maar sinds de Groningse uitspraak is de status van buitenlandse promovendi ongewis”, reageert Noorda. “De rechter heeft gezegd dat dit voor alle promovendi geldt, dus ook voor de buitenlandse. Daar komt bij dat die voor allerlei belastingvrijstellingen niet in aanmerking komen, waardoor de belastingdienst hun promotiebeurs als belastbaar inkomen beschouwt. Ik heb hier vaak genoeg met belastinginspecteurs over gesproken.”

“Wij willen zorg dragen voor de buitenlandse bursalen”, vat hij samen. “De discussies over het promotiestelsel voor Nederlandse promovendi zijn helemaal niet aan de orde. Er zijn honderden redenen om heel zuinig te zijn op het aio-stelsel, waarin promovendi werknemers zijn, en we zijn helemaal niet van plan om dat af te schaffen. Maar laat het protest van de Nederlandse promovendi niet ten koste gaan van de duizenden buitenlandse promovendi die hier met een beurs naartoe komen.”

Toch is de universiteitenvereniging niet faliekant tegen het idee van studentpromovendi. In een schriftelijke toelichting op het standpunt over ‘differentiatie’ in het promotiestelsel staat: “Om de uitersten te noemen: soms is een promovendus vooral werkzaam op een extern gefinancierde onderzoeksopdracht en dan is de werknemerpositie geëigend, soms is de promotie meer een opleiding met alle rechten en plichten die deze positie met zich meebrengt.” 

Een stelsel met beurspromovendi zou volgens de universiteitenvereniging ook beter aansluiten op de internationale ontwikkelingen: na de bachelor- en masterfase zouden de landen van Europa ook hun ‘derde cyclus’ willen harmoniseren en als een opleiding gaan beschouwen.