Opinion

Scientific Outlet Stores

Wetenschappelijke uitgeverijen bekommeren zich meer om hun inkomsten dan om hun uitgaven. Op kosten van de universiteiten doen wetenschappers onderzoek.

Vervolgens beoordelen redacteuren en referees (in dienst van universiteiten) hun artikelen over die onderzoeken. De redacteuren verzamelen alles en sturen dit naar de uitgeverij. Die maakt er blaadjes of schijfjes van, en dan kopen de universiteiten diezelfde uitgaven voor goud geld terug. Het paradijs van de middenstander.

Geven die Scientific Outlet Stores (SOS) voor dat goud dan enige garantie op waarheid, degelijkheid, betrouwbaarheid van dat onderzoek? Nog niet tot de stoeprand. De SOS incasseert, maar haar redacteuren zijn verantwoordelijk. En die garanderen natuurlijk ook niks. Ja: peer review. Die ineffectieve loterij, vatbaar voor vooroordelen, vriendjespolitiek en belangenverstrengeling. Dus hoeveel waarheid bevat die wetenschap?

Tot voor kort was ik een van de twee hoofdredacteuren van een

wetenschappelijk tijdschrift, uitgegeven door een keurige wetenschappelijke uitgeverij. Drie keer per jaar moesten wij een nummer van ongeveer honderd pagina’s produceren. Dat lukte niet. We kregen al niet zo heel veel artikelen aangeboden, maar bovendien keurden wij, samen met de referees, nogal wat af. Warhoofderij, totaal ongeschikte onderwerpen, pre-bèta-versies, en flutkunde. Toen we duidelijk achterbleven met het produceren van die drie nummers per jaar, werden wij op het SOS-matje geroepen. En toen we herhaaldelijk achterbleven, volgde het Mene Tekel: we moesten de artikelen die we hadden afgekeurd toch maar publiceren. Anders exit. Er zijn genoeg redacteuren te vinden die wel voor bladvulling zorgen.

En dan de bekende voorbeelden van opzettelijke onzin die de

wetenschappelijke tijdschriften haalt. In 1996 publiceerde Social Text een artikel waarin de natuurkundige Alan Sokal een verband legde tussen kwantummechanica en post-modernisme. ‘Transgressing the Boundaries: Toward a Transformative Hermeneutics of Quantum Gravity‘ – wat mij betreft verdient Sokal alleen al met deze titel de Nobelprijs voor de literatuur. Peer reviewed.

Op de dag van publicatie maakte Sokal bekend dat het hele artikel verzonnen flauwekul was. Wie denkt dat zoiets alleen bij sociale wetenschappen voorkomt, moet Bogdanov maar eens googelen. Ook leuk was de acceptatie van een paper dat at random gegenereerd was met het Scigen-programma voor de 2005 World Multi-Conference on Systemics, Cybernetics and Informatics – een pendant van het Algemeen Wereldtijdschrift voor Financiën, Handel, Nijverheid, Kunsten en Wetenschappen. In de categorie ‘not reviewed‘, maar toch.

Ernstiger zijn de beschuldigingen van het witwassen van informatie door wetenschappelijke tijdschriften, met name in de medische sector, op aandringen van de farmaceutische industrie. In Open Access, het tijdschrift van de Public Library of Science (de club die de SOS’en bestrijdt) zijn mooie voorbeelden te vinden. Wetenschappelijke uitgeverijen bewaken de waarheid niet – ze verkwanselen haar.

We hebben die Scientific Outlet Stores helemaal niet nodig, en die peer reviews ook niet. We hebben tegenwoordig internetforums. Die werken uitstekend bij Amazon, de Internet Movie Database en Wikipedia. Dus waarom niet alle artikelen gewoon op de eigen websites van de medewerkers, met internetforums erbij? Op naar de Wikipedia-waarheid. De macht weer aan het

volk!

Piet Westendorp is universitair hoofddocent bij de faculteit Industrieel Ontwerpen.

Wetenschappelijke uitgeverijen bekommeren zich meer om hun inkomsten dan om hun uitgaven. Op kosten van de universiteiten doen wetenschappers onderzoek. Vervolgens beoordelen redacteuren en referees (in dienst van universiteiten) hun artikelen over die onderzoeken. De redacteuren verzamelen alles en sturen dit naar de uitgeverij. Die maakt er blaadjes of schijfjes van, en dan kopen de universiteiten diezelfde uitgaven voor goud geld terug. Het paradijs van de middenstander.

Geven die Scientific Outlet Stores (SOS) voor dat goud dan enige garantie op waarheid, degelijkheid, betrouwbaarheid van dat onderzoek? Nog niet tot de stoeprand. De SOS incasseert, maar haar redacteuren zijn verantwoordelijk. En die garanderen natuurlijk ook niks. Ja: peer review. Die ineffectieve loterij, vatbaar voor vooroordelen, vriendjespolitiek en belangenverstrengeling. Dus hoeveel waarheid bevat die wetenschap?

Tot voor kort was ik een van de twee hoofdredacteuren van een

wetenschappelijk tijdschrift, uitgegeven door een keurige wetenschappelijke uitgeverij. Drie keer per jaar moesten wij een nummer van ongeveer honderd pagina’s produceren. Dat lukte niet. We kregen al niet zo heel veel artikelen aangeboden, maar bovendien keurden wij, samen met de referees, nogal wat af. Warhoofderij, totaal ongeschikte onderwerpen, pre-bèta-versies, en flutkunde. Toen we duidelijk achterbleven met het produceren van die drie nummers per jaar, werden wij op het SOS-matje geroepen. En toen we herhaaldelijk achterbleven, volgde het Mene Tekel: we moesten de artikelen die we hadden afgekeurd toch maar publiceren. Anders exit. Er zijn genoeg redacteuren te vinden die wel voor bladvulling zorgen.

En dan de bekende voorbeelden van opzettelijke onzin die de

wetenschappelijke tijdschriften haalt. In 1996 publiceerde Social Text een artikel waarin de natuurkundige Alan Sokal een verband legde tussen kwantummechanica en post-modernisme. ‘Transgressing the Boundaries: Toward a Transformative Hermeneutics of Quantum Gravity‘ – wat mij betreft verdient Sokal alleen al met deze titel de Nobelprijs voor de literatuur. Peer reviewed.

Op de dag van publicatie maakte Sokal bekend dat het hele artikel verzonnen flauwekul was. Wie denkt dat zoiets alleen bij sociale wetenschappen voorkomt, moet Bogdanov maar eens googelen. Ook leuk was de acceptatie van een paper dat at random gegenereerd was met het Scigen-programma voor de 2005 World Multi-Conference on Systemics, Cybernetics and Informatics – een pendant van het Algemeen Wereldtijdschrift voor Financiën, Handel, Nijverheid, Kunsten en Wetenschappen. In de categorie ‘not reviewed‘, maar toch.

Ernstiger zijn de beschuldigingen van het witwassen van informatie door wetenschappelijke tijdschriften, met name in de medische sector, op aandringen van de farmaceutische industrie. In Open Access, het tijdschrift van de Public Library of Science (de club die de SOS’en bestrijdt) zijn mooie voorbeelden te vinden. Wetenschappelijke uitgeverijen bewaken de waarheid niet – ze verkwanselen haar.

We hebben die Scientific Outlet Stores helemaal niet nodig, en die peer reviews ook niet. We hebben tegenwoordig internetforums. Die werken uitstekend bij Amazon, de Internet Movie Database en Wikipedia. Dus waarom niet alle artikelen gewoon op de eigen websites van de medewerkers, met internetforums erbij? Op naar de Wikipedia-waarheid. De macht weer aan het

volk!

Piet Westendorp is universitair hoofddocent bij de faculteit Industrieel Ontwerpen.

Editor Redactie

Do you have a question or comment about this article?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.