“Mooie woorden kabinet, maar geen geld’

Op Radio 1 zei voorzitter Sijbolt Noorda van universiteitenvereniging VSNU vanmorgen dat Zijlstra te werk gaat ‘als een voetbaltrainer die met zijn ploeg wil gaan trainen en eerst zegt, laten we het veld eens gaan omploegen. Dan wordt er natuurlijk geen partij meer gespeeld’. De universiteiten werken al hard aan de uitvoering van de plannen, zegt de VSNU, dus ze staan achter de ideeën van de staatssecretaris. Maar ze redden het niet als er tegelijkertijd bezuinigd wordt.

Realistische financiering
De HBO-raad vindt het goed dat het kabinet ‘onmiddellijk’ begint met de uitvoering van de adviezen van de commissie-Veerman. Want ook de hogescholen vinden dat de onderwijsintensiteit omhoog moet en dat de hogescholen zich meer profileren. Maar een ‘realistische financiering ontbreekt volgens de raad. Als er bezuinigd wordt, kunnen de plannen niet goed worden uitgevoerd.

Selectie
Volgens studentenbonden LSVb en ISO negeert het kabinet de kern van het rapport-Veerman door niet extra te investeren in het hoger onderwijs, maar er op te bezuinigen. De instellingen krijgen bovendien te veel selectiemogelijkheden: “Studiekeuzegesprekken moeten worden ingevoerd zodat studenten een betere keuze kunnen maken. Ze zijn niet bedoeld als mogelijkheid voor instellingen om alleen de beste studenten te kiezen”, zegt ISO-voorzitter Guy Hendricks.

Geen geld
LSVb-collega Sander Breur vult aan: “Voor de gesprekken is bovendien geen geld beschikbaar. Dus zal de selectie straks alleen gebaseerd worden op examencijfers of een motivatiebrief. Dat heeft weinig voorspellende waarde.”

Voorwaarden
Beide voorzitters betreuren het dat hbo’ers met hun propedeuse op zak niet langer automatisch toegang krijgen tot de universiteit. En dat ook mbo’ers aan meer voorwaarden moeten voldoen voordat ze naar het hbo mogen. “Het kabinet dwarsboomt haar eigen ambities om een groter deel van de bevolking hoger op te leiden”, vindt Breur. “Het maakt de routes naar een diploma juist moeilijker.”

 Ruim vijftien procent van de studenten heeft een lichamelijke handicap, chronische ziekte, dyslexie of een psychische beperking. De helft tot een derde heeft daar last van bij het studeren. Gemiddeld doen studenten met een functiebeperking dan ook langer over hun studie en vallen ze vaker .

De laatste jaren is er steeds meer aandacht voor studenten met een ziekte of handicap, constateert de Onderwijsinspectie in een vandaag gepubliceerd advies. Toch voldoet geen van de 23 onderzochte instellingen aan alle eisen. De TU Delft zit niet tussen deze 23.

Slechts de helft geeft studenten met een functiebeperking meer tijd voor tentamens of aangepaste toetsen. De gebouwen van universiteiten en hogescholen zijn vaak niet voor iedereen toegankelijk. En amper een derde van de instellingen kan de kwaliteit en continuïteit van de geboden voorzieningen waarborgen. Opvallend is ook dat er zelfs binnen instellingen grote verschillen zijn in het aantal voorzieningen en de kwaliteit daarvan.

Een paar jaar geleden kregen alle universiteiten en twintig hogescholen subsidie om hun voorzieningen te verbeteren. Maar uit het inspectierapport blijkt dat gesubsidieerde hogescholen het slechts op twee punten beter doen dan andere hogescholen: hun informatievoorziening is beter en ze hebben vaker een beleid dat de kwaliteit en continuïteit van de voorzieningen garandeert.

Demissionair staatssecretaris Van Bijsterveldt heeft nog niet op het rapport gereageerd. Ze wacht daarvoor op het advies van de Commissie Maatstaf over het verbeteren van de voorzieningen, dat deze maand verschijnt. Een maand geleden maakte oud-minister Plasterk al bekend dat de toegankelijkheid van onderwijsinstellingen voor studenten met een functiebeperking straks een hard criterium wordt voor de accreditatie van opleidingen.

De Vereniging voor Studie- en Studentenbelangen te Delft (VSSD) is ontevreden over het voornemen van het kabinet om selectie breder in te voeren in het hoger onderwijs. Dit leidt volgens de studentenvakbond tot ontoegankelijker hoger onderwijs in Nederland en ontneemt aankomend studenten de vrijheid om zelf te kiezen voor de opleiding die het beste bij hen past.

Zelfselectie
Ook vreest de VSSD dat bredere selectie leidt tot minder hoogopgeleide jongeren, wat haaks staat op de ambitie van Nederland om tot de top vijf van kenniseconomieën uit te groeien. Volgens de VSSD is zelfselectie, waarbij de aankomend student een advies krijgt en vervolgens zelf beslist, een betere oplossing.

Investeringen
De VSSD stelt dat voor een goede uitvoering van de plannen extra investeringen nodig zijn. Het kabinet heeft echter aangegeven jaarlijks 370 miljoen te willen bezuinigen op het hoger onderwijs en dat maar deels te investeren in verbetering van de kwaliteit van het onderwijs.

VSNU
Op Radio 1 gaf voorzitter Sijbolt Noorda van universiteitenvereniging VSNU vanmorgen commentaar op wat het kabinet doet met het rapport Veerman. Hij stelde dat Zijlstra te werk gaat ‘als een voetbaltrainer die met zijn ploeg wil gaan trainen en eerst zegt, laten we het veld eens gaan omploegen. Dan wordt er natuurlijk geen partij meer gespeeld’. De universiteiten werken al hard aan de uitvoering van de plannen, zegt de VSNU, dus ze staan achter de ideeën van de staatssecretaris. Maar ze redden het niet als er tegelijkertijd bezuinigd wordt.

Realistische financiering
De HBO-raad vindt het goed dat het kabinet ‘onmiddellijk’ begint met de uitvoering van de adviezen van de commissie-Veerman. Want ook de hogescholen vinden dat de onderwijsintensiteit omhoog moet en dat de hogescholen zich meer moeten profileren. Maar een ‘realistische financiering’ ontbreekt volgens de raad. Als er bezuinigd wordt, kunnen de plannen niet goed worden uitgevoerd.

Studiekeuzegesprekken
Volgens studentenbonden LSVb en ISO negeert het kabinet de kern van het rapport-Veerman door niet extra te investeren in het hoger onderwijs, maar er op te bezuinigen. De instellingen krijgen bovendien te veel selectiemogelijkheden: “Studiekeuzegesprekken moeten worden ingevoerd zodat studenten een betere keuze kunnen maken. Ze zijn niet bedoeld als mogelijkheid voor instellingen om alleen de beste studenten te kiezen”, zegt ISO-voorzitter Guy Hendricks.

Geen geld
LSVb-collega Sander Breur vult aan: “Voor de gesprekken is bovendien geen geld beschikbaar. Dus zal de selectie straks alleen gebaseerd worden op examencijfers of een motivatiebrief. Dat heeft weinig voorspellende waarde.”

Voorwaarden
Beide voorzitters betreuren het dat hbo’ers met hun propedeuse op zak niet langer automatisch toegang krijgen tot de universiteit. En dat ook mbo’ers aan meer voorwaarden moeten voldoen voordat ze naar het hbo mogen. “Het kabinet dwarsboomt haar eigen ambities om een groter deel van de bevolking hoger op te leiden”, vindt Breur. “Het maakt de routes naar een diploma juist moeilijker.”