Als staatssecretaris Rutte zijn wetsvoorstel woensdag zonder veel kleerscheuren door de Tweede Kamer heeft weten te loodsen, wordt een studievertraging van meer dan twee jaar vanaf 2007 een dure grap.
VSSD-voorzitter Peter van Tol vindt dat Rutte goede argumenten heeft. “Tot je er kritisch over gaat nadenken.” Een gesprek op de vooravond van de grote studentendemonstratie op 27 april.
Hoeveel studenten komen woensdag 27 april naar Den Haag om te demonstreren, denk je?
“Drie- tot tienduizend man, is de schatting van de landelijke studentenvakbond. Ik hoop dat studenten begrijpen hoe belangrijk hun aanwezigheid is, ook al treffen deze plannen vooral mensen die nu nog op het vwo zitten. Van de huidige studenten krijgen de eerstejaars er mee te maken, in de masterfase.”
Wat als er straks tweehonderd studenten staan?
“Dat zou een overwinning voor Mark Rutte zijn. Hij kan dan zeggen: met het verzet van studenten tegen deze plannen valt het kennelijk nogal mee.”
Heeft de lobby van de studentenvakbonden niet al een overwinning opgeleverd? Rutte wil dat studenten niet langer dan anderhalf jaar mogen uitlopen met hun studie: daarna moeten ze instellingsgeld betalen, maximaal 4500 euro per jaar. Coalitiepartij CDA vindt dat nu te ver gaan: studenten krijgen twee jaar uitlooptijd.
“Dat halve jaar extra uitlooptijd is wisselgeld voor Rutte. Dat heeft hij ingecalculeerd. Als je ziet wat deze staatssecretaris tot nu toe voor elkaar heeft gekregen zonder een cent politiek wisselgeld te betalen… Hij is gevaarlijk, wat dat betreft.”
Omdat hij zo’n goede onderhandelaar is?
“Ja. Rutte is een charmeur. Als je met hem debatteert, weet hij niet veel over de zaak zelf, dat wordt hem door ambtenaren ingefluisterd. Maar hij beschikt over het talent om slecht nieuws fraai te verpakken. En zo kan hij ook de Tweede Kamer bespelen. Zijn argumenten lijken ook uitstekend . tot je er eens kritisch over gaat nadenken. Vorige week woensdag heb ik een debat met Rutte bijgewoond. Ik heb hem gezegd: zelf was u een aantal jaren JOVD-voorzitter, met als gevolg dat u zeven jaar over uw studie geschiedenis hebt gedaan. Die combinatie is niet slecht voor u uitgepakt. Waarom wilt u dan studenten straffen die een vergelijkbare ontwikkeling willen doormaken? Er viel een stilte, en vervolgens ging hij razendsnel door op een ander onderwerp.”
Toch zei Rutte daar in de Volkskrant van maandag iets over. ‘Ik ben een ervaringsdeskundige. Het was een fantastische tijd aan de universiteit, maar het had allemaal wat sneller gekund.’
“Ervaringsdeskundige!? Niet te geloven…”
Ongeacht of je het met zijn beleid eens bent, kun je van Rutte ook iets leren?
“Zeker. Hij durft de discussie aan te gaan. Hij is een debater die zich nooit laat overtuigen, en vindt het mooi om met de studentenvakbonden te praten, omdat die net zo standvastig zijn als hijzelf.”
Twee jaar uitlooptijd betekent dat je als Delftse student zeven jaar de tijd hebt om je diploma te halen. Is dat zo onredelijk?
“Vijftig procent redt dat niet. Die moeten straks opeens veel meer gaan betalen.”
Dat zijn lang niet allemaal studenten die bestuurswerk of een tweede studie doen.
“Je hoort wel eens dat studenten niet mogen zeuren zolang de studiebelasting minder dan twintig uur per week is. Maar bij studies aan een TU zit je door alle hoorcolleges en practica snel boven de 35 uur per week.”
Zeg je nu dat de maatregel voor ‘lichte’ studies wel verdedigbaar is, maar niet voor technische en exacte studies?
“Er is natuurlijk een spanningsveld tussen alfa- en bÈta -studies. Ik hoor van alfavrienden hoe weinig ze uitvoeren. Maar dat soort studies zijn de uitzondering.”
De mensen die een technische studie combineren met bestuurservaring verdienen straks een mooi salaris. Die mogen daarom best zelf wat extra collegegeld betalen als ze langer dan zeven jaar over hun studie doen, toch?
“Natuurlijk zitten we straks geramd, althans: dat hoop ik. Maar de maatschappij is ook gebaat bij zulke ingenieurs. En ingenieurs moeten straks de maatschappij draaiende houden. Wie gaat anders straks de wegen en de bruggen ontwerpen, denk je? Technologie is ook de motor van de economie. Heeft men het niet steeds over de kenniseconomie? De overheid wil de instroom van studenten bij technische en exacte studies met 18 procent verhogen, staat in het Deltaplan BÈta en Techniek.”
En het schrikbeeld waarmee jullie schermen is: als deze plannen doorgaan, kun je die ambitie wel vergeten?
“Het is kapitaalvernietiging. Extra miljoenen besteden om extra studenten aan te trekken, en tegelijk met die studierantsoenen vwo’ers keihard wegjagen.”
Je weet zeker dat minder mensen een technische studie gaan kiezen als je binnen zeven jaar je diploma moet halen?
“Ik heb onlangs een paar jongeren die nu het vwo doen het dilemma voorgelegd: zou je het risico willen lopen om in de laatste jaren van je studie 4500 euro te betalen, als daar later een goed salaris tegenover staat? Ze bleken vaak liever te kiezen voor een lichtere studie met uitzicht op een vergelijkbaar inkomen. Maar de duurzame ingenieur krijgt ook een knauw. Een student zal zich drie keer bedenken voor hij een stage in een ontwikkelingsland gaat lopen. Te bang voor een kostbare studievertraging.”
Een ander element in het wetsvoorstel: stemmen met je voeten. Studenten zouden makkelijker moeten kunnen overstappen als een opleiding tegenvalt. Dat dwingt zowel studenten als universiteiten na te denken over kwaliteit.
“Afgelopen woensdag gaf Rutte toe dat het niet de bedoeling was dat studenten van hot naar her gingen verhuizen. Het idee dat studenten ‘even’ overstappen is een fictie. Het vinden van een kamer in een nieuwe studentenstad kost vaak anderhalf jaar. Zoiets is een fikse drempel voor studieshoppen.”
Heeft Rutte geen gelijk als hij zegt dat studenten zich bij de keuze van een universiteit nog te weinig door kwaliteit laten leiden?
“Natuurlijk spelen factoren als ‘sfeer’ ook een grote rol. Maar als het al waar is dat studenten te weinig letten op kwaliteit . hoe zou een 18-jarige die kunnen meten? Moet hij op onderwijsenquètes afgaan? Die spreken elkaar tegen, en worden vertekend door de kritische houding die hoort bij de Delftse student: dingen kunnen altijd beter.”
Zal Rutte water bij de wijn doen?
“Ik denk het niet. Er is recentelijk al een onderwijsstaatssecretaris afgetreden, en er is net een scheuring in de coalitie bezworen, dus de coalitiepartijen zullen Rutte niet snel laten vallen. Het beste waar we op kunnen hopen is dat er een uitzondering wordt ingebouwd voor excellente studenten en mensen die bestuurservaring willen opdoen. Dan heb je een belangrijke angel uit de plannen gehaald. Als zelfs dat er niet in zit, zal de studentenlobby verschuiven naar lokaal niveau. De VSSD zal dan het college van bestuur vragen om de negatieve gevolgen van de wetgeving met concrete maatregelen op te vangen.”
www.lsvb.nl
WIE IS PETER VAN TOL?
Hij was helemaal niet geïnteresseerd in politiek, maar vanaf het moment dat masterstudent civiele techniek Peter van Tol (21) werd gevraagd voor het bestuur van de VSSD, begon dat te veranderen. “Je raakt besmet door de politieke bacil.” Een loopbaan in de politiek ambieert hij nog steeds niet. “Het populisme dat in Den Haag hoogtij viert staat me tegen. Mijn ouders zouden me trouwens onmiddellijk onterven.” Van Tol is trots op de onafhankelijkheid van de VSSD. “We bedruipen ons grotendeels zelf uit de opbrengsten van onze winkel en uitgeverij.” In de rol van voorzitter moet je groeien, geeft hij toe. “Je moet bijvoorbeeld wennen aan het feit dat de VSSD eigen personeel heeft. Die mensen zijn niet alleen veel ouder dan jij, ze hebben ook nog eens veel meer ervaring en expertise. Daar moet je een beroep op durven te doen. Het verwerven van zulke inzichten maakt bestuurlijke ervaring nuttig.”
Peter van Tol (Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)
Hoeveel studenten komen woensdag 27 april naar Den Haag om te demonstreren, denk je?
“Drie- tot tienduizend man, is de schatting van de landelijke studentenvakbond. Ik hoop dat studenten begrijpen hoe belangrijk hun aanwezigheid is, ook al treffen deze plannen vooral mensen die nu nog op het vwo zitten. Van de huidige studenten krijgen de eerstejaars er mee te maken, in de masterfase.”
Wat als er straks tweehonderd studenten staan?
“Dat zou een overwinning voor Mark Rutte zijn. Hij kan dan zeggen: met het verzet van studenten tegen deze plannen valt het kennelijk nogal mee.”
Heeft de lobby van de studentenvakbonden niet al een overwinning opgeleverd? Rutte wil dat studenten niet langer dan anderhalf jaar mogen uitlopen met hun studie: daarna moeten ze instellingsgeld betalen, maximaal 4500 euro per jaar. Coalitiepartij CDA vindt dat nu te ver gaan: studenten krijgen twee jaar uitlooptijd.
“Dat halve jaar extra uitlooptijd is wisselgeld voor Rutte. Dat heeft hij ingecalculeerd. Als je ziet wat deze staatssecretaris tot nu toe voor elkaar heeft gekregen zonder een cent politiek wisselgeld te betalen… Hij is gevaarlijk, wat dat betreft.”
Omdat hij zo’n goede onderhandelaar is?
“Ja. Rutte is een charmeur. Als je met hem debatteert, weet hij niet veel over de zaak zelf, dat wordt hem door ambtenaren ingefluisterd. Maar hij beschikt over het talent om slecht nieuws fraai te verpakken. En zo kan hij ook de Tweede Kamer bespelen. Zijn argumenten lijken ook uitstekend . tot je er eens kritisch over gaat nadenken. Vorige week woensdag heb ik een debat met Rutte bijgewoond. Ik heb hem gezegd: zelf was u een aantal jaren JOVD-voorzitter, met als gevolg dat u zeven jaar over uw studie geschiedenis hebt gedaan. Die combinatie is niet slecht voor u uitgepakt. Waarom wilt u dan studenten straffen die een vergelijkbare ontwikkeling willen doormaken? Er viel een stilte, en vervolgens ging hij razendsnel door op een ander onderwerp.”
Toch zei Rutte daar in de Volkskrant van maandag iets over. ‘Ik ben een ervaringsdeskundige. Het was een fantastische tijd aan de universiteit, maar het had allemaal wat sneller gekund.’
“Ervaringsdeskundige!? Niet te geloven…”
Ongeacht of je het met zijn beleid eens bent, kun je van Rutte ook iets leren?
“Zeker. Hij durft de discussie aan te gaan. Hij is een debater die zich nooit laat overtuigen, en vindt het mooi om met de studentenvakbonden te praten, omdat die net zo standvastig zijn als hijzelf.”
Twee jaar uitlooptijd betekent dat je als Delftse student zeven jaar de tijd hebt om je diploma te halen. Is dat zo onredelijk?
“Vijftig procent redt dat niet. Die moeten straks opeens veel meer gaan betalen.”
Dat zijn lang niet allemaal studenten die bestuurswerk of een tweede studie doen.
“Je hoort wel eens dat studenten niet mogen zeuren zolang de studiebelasting minder dan twintig uur per week is. Maar bij studies aan een TU zit je door alle hoorcolleges en practica snel boven de 35 uur per week.”
Zeg je nu dat de maatregel voor ‘lichte’ studies wel verdedigbaar is, maar niet voor technische en exacte studies?
“Er is natuurlijk een spanningsveld tussen alfa- en bÈta -studies. Ik hoor van alfavrienden hoe weinig ze uitvoeren. Maar dat soort studies zijn de uitzondering.”
De mensen die een technische studie combineren met bestuurservaring verdienen straks een mooi salaris. Die mogen daarom best zelf wat extra collegegeld betalen als ze langer dan zeven jaar over hun studie doen, toch?
“Natuurlijk zitten we straks geramd, althans: dat hoop ik. Maar de maatschappij is ook gebaat bij zulke ingenieurs. En ingenieurs moeten straks de maatschappij draaiende houden. Wie gaat anders straks de wegen en de bruggen ontwerpen, denk je? Technologie is ook de motor van de economie. Heeft men het niet steeds over de kenniseconomie? De overheid wil de instroom van studenten bij technische en exacte studies met 18 procent verhogen, staat in het Deltaplan BÈta en Techniek.”
En het schrikbeeld waarmee jullie schermen is: als deze plannen doorgaan, kun je die ambitie wel vergeten?
“Het is kapitaalvernietiging. Extra miljoenen besteden om extra studenten aan te trekken, en tegelijk met die studierantsoenen vwo’ers keihard wegjagen.”
Je weet zeker dat minder mensen een technische studie gaan kiezen als je binnen zeven jaar je diploma moet halen?
“Ik heb onlangs een paar jongeren die nu het vwo doen het dilemma voorgelegd: zou je het risico willen lopen om in de laatste jaren van je studie 4500 euro te betalen, als daar later een goed salaris tegenover staat? Ze bleken vaak liever te kiezen voor een lichtere studie met uitzicht op een vergelijkbaar inkomen. Maar de duurzame ingenieur krijgt ook een knauw. Een student zal zich drie keer bedenken voor hij een stage in een ontwikkelingsland gaat lopen. Te bang voor een kostbare studievertraging.”
Een ander element in het wetsvoorstel: stemmen met je voeten. Studenten zouden makkelijker moeten kunnen overstappen als een opleiding tegenvalt. Dat dwingt zowel studenten als universiteiten na te denken over kwaliteit.
“Afgelopen woensdag gaf Rutte toe dat het niet de bedoeling was dat studenten van hot naar her gingen verhuizen. Het idee dat studenten ‘even’ overstappen is een fictie. Het vinden van een kamer in een nieuwe studentenstad kost vaak anderhalf jaar. Zoiets is een fikse drempel voor studieshoppen.”
Heeft Rutte geen gelijk als hij zegt dat studenten zich bij de keuze van een universiteit nog te weinig door kwaliteit laten leiden?
“Natuurlijk spelen factoren als ‘sfeer’ ook een grote rol. Maar als het al waar is dat studenten te weinig letten op kwaliteit . hoe zou een 18-jarige die kunnen meten? Moet hij op onderwijsenquètes afgaan? Die spreken elkaar tegen, en worden vertekend door de kritische houding die hoort bij de Delftse student: dingen kunnen altijd beter.”
Zal Rutte water bij de wijn doen?
“Ik denk het niet. Er is recentelijk al een onderwijsstaatssecretaris afgetreden, en er is net een scheuring in de coalitie bezworen, dus de coalitiepartijen zullen Rutte niet snel laten vallen. Het beste waar we op kunnen hopen is dat er een uitzondering wordt ingebouwd voor excellente studenten en mensen die bestuurservaring willen opdoen. Dan heb je een belangrijke angel uit de plannen gehaald. Als zelfs dat er niet in zit, zal de studentenlobby verschuiven naar lokaal niveau. De VSSD zal dan het college van bestuur vragen om de negatieve gevolgen van de wetgeving met concrete maatregelen op te vangen.”
www.lsvb.nl
WIE IS PETER VAN TOL?
Hij was helemaal niet geïnteresseerd in politiek, maar vanaf het moment dat masterstudent civiele techniek Peter van Tol (21) werd gevraagd voor het bestuur van de VSSD, begon dat te veranderen. “Je raakt besmet door de politieke bacil.” Een loopbaan in de politiek ambieert hij nog steeds niet. “Het populisme dat in Den Haag hoogtij viert staat me tegen. Mijn ouders zouden me trouwens onmiddellijk onterven.” Van Tol is trots op de onafhankelijkheid van de VSSD. “We bedruipen ons grotendeels zelf uit de opbrengsten van onze winkel en uitgeverij.” In de rol van voorzitter moet je groeien, geeft hij toe. “Je moet bijvoorbeeld wennen aan het feit dat de VSSD eigen personeel heeft. Die mensen zijn niet alleen veel ouder dan jij, ze hebben ook nog eens veel meer ervaring en expertise. Daar moet je een beroep op durven te doen. Het verwerven van zulke inzichten maakt bestuurlijke ervaring nuttig.”
Peter van Tol (Foto’s: Hans Stakelbeek/FMAX)
Comments are closed.