​’Ga stemmen’

Van alle zeven ondervraagden twijfelde niemand erover om te gaan stemmen. Volgens lid van De Jonge Akademie Arjan Houtepen is er veel mis met de democratie als je bijvoorbeeld kijkt naar de uitkomst van de verkiezingen in Amerika, de Brexit en het Oekraïnereferendum. “Veel mensen beweren dat dat het failliet van de democratie is”, zegt Houtepen, “maar als je er niet aan deelneemt heb je ook geen recht van spreken: ga stemmen dus!”

Alle ondervraagden wisten ook meteen op welke partij zij nooit zouden stemmen en noemden dat vaak ‘voor de hand liggend’: de PVV. Deze partij biedt volgens hoogleraar huisvestingssystemen Peter Boelhouwer ‘geen oplossingen voor de tweedeling en integratie’. “De PVV is alleen maar negatief en weinig constructief.”

De meeste ondervraagden zeiden D66 te gaan stemmen of er naar te neigen. Uitzonderingen waren PvdA-lid Peter Boelhouwer en ‘innovative teaching talent 2016’ Felienne Hermans. Op Hermans’ shortlist stonden Sylvana Simons’ partij Artikel 1, GroenLinks en D66. “Het liefst zou ik op Sylvana Simons stemmen: ik wil namelijk eens een geluid laten horen dat niet van witte mannen komt. Het is tijd voor anderen aan het roer.”

Verkiezingsthema’s
De verkiezingen zouden volgens Hermans dan ook moeten gaan over racisme en seksisme. Enkele anderen noemen onder meer het klimaat, maar volgens student Jorino van Rhijn van de TU Delft Debating Club gaat het daar al over en noemt hij daarom liever ‘de gevolgen van de enorme technologische ontwikkelingen’. “Die staan op het punt om de maatschappij drastisch te veranderen en dat betekent dat we steeds minder tijd hebben om te anticiperen”, aldus Van Rhijn. “We moeten nu nadenken over de gevolgen van automatisering.”

Vertrouwen in het democratische proces was voor voorzitter van het Promovendi Netwerk Nederland (PNN) Rolf van Wegberg het belangrijkste thema. “Wat helpt is: zorgen dat er op geen enkele wijze kan worden getwijfeld over een verkiezingsuitslag en dat er geen manipulatie plaatsvindt van standpunten door nepnieuws.” Democratie en digitale veiligheid zijn wat hem betreft bijna verweven met elkaar. Zijn PNN lanceerde een kieswijzer voor promovendi en jonge onderzoekers.

Terugdraaien
Op de vraag welke maatregel teruggedraaid zou moeten worden, antwoordden de ondervraagde studenten de verplichte keuze voor een week- of weekendkaart in het openbaar vervoer. “Ik studeer in twee steden en moet dus kezen voor een week-ov”, zegt praeses van studievereniging LIFE Lisa Büller. “Vrienden uit Groningen of Limburg kiezen er voor om niet een weekend naar hun ouders te gaan vanwege de kosten.”

De enige PvdA-stemmer in het gezelschap, Peter Boelhouwer, zou de verhuurdersheffing voor corporaties terugdraaien. Die heeft er volgens hem voor gezorgd dat corporaties minder investeren en de huren hebben verhoogd. Hoofd fysieke collecties van de bibliotheek René Hagman pleitte voor afschaffing van de marktwerking in de bouw, de zorg en in nutsbedrijven. “Als je leest wat directeuren verdienen: dat geld moet terug naar bijvoorbeeld sociale woningbouw.”

Bezuinigen
Een lastiger vraag was waar de studenten en medewerkers op zouden bezuinigen. Volgens Hagman moet de gaskraan in Groningen dicht. Verder is hij tegenstander van windmolenparken op de Noordzee. “Ik vind dat geen gezicht, dat moet anders kunnen.”

Tot slot was de universiteit het meest gebaat bij een kabinet dat ‘niet zwalkt op het gebied van onderwijs en wetenschap’ (Van Wegberg), maar daar juist ‘een langetermijnvisie op heeft’ (Houtepen) en ‘uitgaven daarvoor op Europees niveau brengt’ (Boelhouwer).