You pull conclusions too fast

‘Perpendicular’, antwoorden achttien van de twintig ondervraagden zonder aarzeling op de vraag wat ‘loodrecht’ in het Engels is. Gelijkbenige driehoek? Een lange stilte aan de andere kant van de telefoonlijn. ,,Equally legged triangle zal het wel niet zijn hè?”, probeert een enkeling. ,,You pull conclusions too fast!”, roept een andere docent zelfverzekerd op de vraag wat de vertaling is van ‘U trekt overhaaste conclusies’.

Diana Butterman, docente Engels bij Techniek Bestuur en Management(TBM), geeft al vijf jaar cursussen Engels aan TU-studenten en %personeel. Ze weet als geen ander waar de valkuilen in de Engelse taal zitten. Butterman: ,,De neiging is groot de Engelse taal te baseren op de Nederlandse taal. Bij het letterlijk vertalen van het Nederlands naar het Engels worden behoorlijk wat fouten gemaakt. Van bijvoorbeeld ‘onder andere’, maken Nederlanders in het Engels de meest vreemde dingen. Zelfs degenen die weten dat de vertaling amongst others is, gaan nog wel eens de fout in. In het Nederlands wordt ‘onder andere’ vaak afgekort tot ‘o.a.’, amongst others in Engels afkorten tot a.o. is absoluut fout.”

Toch valt er in veel gevallen natuurlijk wel een beetje om de correcte vertaling heen te praten. De meeste ondervraagden lossen twijfels over het juiste dan ook zeer creatief op. Zo duiken voor ‘een goed onderbouwd antwoord’ vele varianten op, zoals a well derived answer en a correct and clear answer. Beiden niet helemaal juist natuurlijk, maar tijdens een college zal niemand er veel moeite mee hebben. Als er een beetje soepel met de beoordeling wordt omgesprongen, scoren op deze manier veertien van de twintig ondervraagden zeven of meer vertalingen goed.

Steenkolen

Over het gebruik van Engels in de Delftse collegezalen zijn de meningen echter sterk verdeeld. Sommigen vinden het gebruik van ‘steenkolenengels’ niet erg, zolang de boodschap maar duidelijk is. Anderen, onder wie Butterman, streven naar perfect Engels. ,,Cursisten zijn vaak verbaasd als ik zeg dat een bepaalde vertaling fout is, terwijl ze die vertaling al tien jaar met de hele vakgroep gebruiken. Doordat mensen elkaar niet corrigeren, woorden van elkaar overnemen en niet weten wat de correcte vertaling is, bestaat er een gevaar dat er een soort Engels onstaat, die nog maar weinig met echt Engels te maken heeft.”

Spreken alle TU’ers dan zo slecht Engels? Butterman: ,,Absoluut niet. Zeker het niveau van studenten en jonge ingenieurs is hoog. Wat oudere docenten en wetenschappers spreken en schrijven over het algemeen slechter Engels. Dit komt vooral doordat jongeren van nuvia televisie, liedjes en computers veel meer met Engels geconfronteerd zijn dan de oudere garde. Er ontstaan hele gekke situaties wanneer een docent veel slechter Engels spreekt dan de studenten. Studenten verwachten van een docent namelijk niet alleen dat hij vakinhoudelijk sterk in zijn schoenen staat, maar ook dat zijn presentatie goed in elkaar zit. In het Engels kunnen veel docenten dit niet waarmaken.”

Een aantal vertalingen uit de test zal inderdaad tot gefronste wenkbrauwen in collegezalen leiden. Zo vertaalt een docent ‘college’ simpelweg in college, wat in het Engels universiteit betekent. Twee vertalingen later herstelt hij zich echter op een manier die vaak bij het televisiespelletje ‘Per seconde wijzer’ gebruikt wordt: ,,Waar ik college zei, bedoelde ik trouwens lecture.” Gelukkig op tijd gecorrigeerd, want in het geven van een English lecture zal menig docent na veel vallen en opstaan wel slagen, met het geven van een English college zal dat een stuk lastiger zijn.

‘Perpendicular’, antwoorden achttien van de twintig ondervraagden zonder aarzeling op de vraag wat ‘loodrecht’ in het Engels is. Gelijkbenige driehoek? Een lange stilte aan de andere kant van de telefoonlijn. ,,Equally legged triangle zal het wel niet zijn hè?”, probeert een enkeling. ,,You pull conclusions too fast!”, roept een andere docent zelfverzekerd op de vraag wat de vertaling is van ‘U trekt overhaaste conclusies’.

Diana Butterman, docente Engels bij Techniek Bestuur en Management(TBM), geeft al vijf jaar cursussen Engels aan TU-studenten en %personeel. Ze weet als geen ander waar de valkuilen in de Engelse taal zitten. Butterman: ,,De neiging is groot de Engelse taal te baseren op de Nederlandse taal. Bij het letterlijk vertalen van het Nederlands naar het Engels worden behoorlijk wat fouten gemaakt. Van bijvoorbeeld ‘onder andere’, maken Nederlanders in het Engels de meest vreemde dingen. Zelfs degenen die weten dat de vertaling amongst others is, gaan nog wel eens de fout in. In het Nederlands wordt ‘onder andere’ vaak afgekort tot ‘o.a.’, amongst others in Engels afkorten tot a.o. is absoluut fout.”

Toch valt er in veel gevallen natuurlijk wel een beetje om de correcte vertaling heen te praten. De meeste ondervraagden lossen twijfels over het juiste dan ook zeer creatief op. Zo duiken voor ‘een goed onderbouwd antwoord’ vele varianten op, zoals a well derived answer en a correct and clear answer. Beiden niet helemaal juist natuurlijk, maar tijdens een college zal niemand er veel moeite mee hebben. Als er een beetje soepel met de beoordeling wordt omgesprongen, scoren op deze manier veertien van de twintig ondervraagden zeven of meer vertalingen goed.

Steenkolen

Over het gebruik van Engels in de Delftse collegezalen zijn de meningen echter sterk verdeeld. Sommigen vinden het gebruik van ‘steenkolenengels’ niet erg, zolang de boodschap maar duidelijk is. Anderen, onder wie Butterman, streven naar perfect Engels. ,,Cursisten zijn vaak verbaasd als ik zeg dat een bepaalde vertaling fout is, terwijl ze die vertaling al tien jaar met de hele vakgroep gebruiken. Doordat mensen elkaar niet corrigeren, woorden van elkaar overnemen en niet weten wat de correcte vertaling is, bestaat er een gevaar dat er een soort Engels onstaat, die nog maar weinig met echt Engels te maken heeft.”

Spreken alle TU’ers dan zo slecht Engels? Butterman: ,,Absoluut niet. Zeker het niveau van studenten en jonge ingenieurs is hoog. Wat oudere docenten en wetenschappers spreken en schrijven over het algemeen slechter Engels. Dit komt vooral doordat jongeren van nuvia televisie, liedjes en computers veel meer met Engels geconfronteerd zijn dan de oudere garde. Er ontstaan hele gekke situaties wanneer een docent veel slechter Engels spreekt dan de studenten. Studenten verwachten van een docent namelijk niet alleen dat hij vakinhoudelijk sterk in zijn schoenen staat, maar ook dat zijn presentatie goed in elkaar zit. In het Engels kunnen veel docenten dit niet waarmaken.”

Een aantal vertalingen uit de test zal inderdaad tot gefronste wenkbrauwen in collegezalen leiden. Zo vertaalt een docent ‘college’ simpelweg in college, wat in het Engels universiteit betekent. Twee vertalingen later herstelt hij zich echter op een manier die vaak bij het televisiespelletje ‘Per seconde wijzer’ gebruikt wordt: ,,Waar ik college zei, bedoelde ik trouwens lecture.” Gelukkig op tijd gecorrigeerd, want in het geven van een English lecture zal menig docent na veel vallen en opstaan wel slagen, met het geven van een English college zal dat een stuk lastiger zijn.