Waarom? Daarom!

Tegenstrijdige verklaringen stromen binnen.

Allereerst schrijft een anonieme promovendus natuurkunde: “Kauwen induceert bunches van trillingen die door het vocht in het ooglichaam lopen. Deze trillingen, en daarmee dichtheidsfluctuaties, veranderen de brekingsindex van het vocht in het ooglichaam. De lenswerking van het oog verandert als er een (groep van) trillingen door het oog raast. Hierdoor verschuift het beeld dat geprojecteerd wordt op het netvlies. Op het moment dat de frequentie van de trillingen dichtbij de beeldverversingsfrequentie ligt, zal dit zichtbaar worden. Het beeld dat gezien wordt zal periodiek verschuiven (trillen) met de verschilfrequentie tussen de door het kauwen geïnduceerde trillingen en de beeldverversingsfrequentie van het scherm.”

Een heel geloofwaardig verhaal, tot een volgende verklaring binnenkomt. Menno Blaauw, oud-student natuurkunde en lange tijd geleden afgestudeerd op het onderwerp bewegingsillusies van het menselijk visuele systeem (apparent motion): “Als je tanden op elkaar tikken, gaat er een schok door je hele hoofd en verspringt het beeld op je netvlies een beetje. Je hersenen zijn dat gewend en zien er normaal gesproken geen bewegende wereld in. Maar als in die wereld iets staat te knipperen met vijftig hertz en tijdens dat sprongetje een spoor losse beeldjes op het netvlies projecteert, worden de bewegingssensoren direct achter het netvlies bedrogen en lijkt het alsof de knipperende lichtbron dat sprongetje maakt.”

Roel Reijerse, student elektrotechniek, geeft aan dezelfde verklaring een iets ander . en vooral langer – jasje: “Beeldschermen en digitale displays knipperen eigenlijk heel snel, maar door de traagheid van onze oog-hersencombinatie merken we hier normaal niets van. Deze traagheid komt de ontwerpers van zulke schermen goed uit. Bij bijvoorbeeld CRT-schermen kan de elektronenbundel iedere verversing van het beeld punt voor punt op het scherm tekenen in plaats van allemaal tegelijkertijd. Bij digitale displays scheelt dit een aanzienlijk aantal signaallijnen van de aansturende processor. Nu het kauwen: wanneer je kauwt verspringt je blik door de schok van de op elkaar klappende kaken heel snel eventjes van het ene punt naar het andere en weer terug. De monitor hertekent zijn beeld tijdens zo’n ‘sprong’ en je ziet deze hertekening op een iets andere plaats ten opzichte van de plaats in rust. Door de traagheid van je oog gloeit het beeld nog wat na en lijkt het eventjes op een net iets andere plaats te staan: een trilling. Overigens zou het kunnen helpen wanneer de verversingsfrequentie verhoogd wordt, dat is ook wat rustgevender.”

Aangezien dit onderwerp populairder blijkt dan verwacht, geven we de vraag van vorige week nog een weekje tijd. Mirte Siemerink, oud-student bouwkunde vraagt zich af: “Wat is de discopiep? Oftewel: als je naar een feestje bent geweest met harde muziek piepen je oren nog uren na. Waardoor wordt dit veroorzaakt?” (IK)

Reacties of nieuwe vragen kun je wekelijks vóór maandag 16.00 uur mailen naar: waarom_daarom@yahoo.com. Maximaal vijftig woorden, en vergeet je naam, studie en studiejaar niet te vermelden!

“Waarom zie je het beeld van een computerscherm trillen als je op iets kauwt, terwijl je aan hetzelfde scherm normaal niks bijzonders ziet?” Hoewel deze vraag inmiddels twee weken oud is, barst nu de discussie los. Tegenstrijdige verklaringen stromen binnen.

Allereerst schrijft een anonieme promovendus natuurkunde: “Kauwen induceert bunches van trillingen die door het vocht in het ooglichaam lopen. Deze trillingen, en daarmee dichtheidsfluctuaties, veranderen de brekingsindex van het vocht in het ooglichaam. De lenswerking van het oog verandert als er een (groep van) trillingen door het oog raast. Hierdoor verschuift het beeld dat geprojecteerd wordt op het netvlies. Op het moment dat de frequentie van de trillingen dichtbij de beeldverversingsfrequentie ligt, zal dit zichtbaar worden. Het beeld dat gezien wordt zal periodiek verschuiven (trillen) met de verschilfrequentie tussen de door het kauwen geïnduceerde trillingen en de beeldverversingsfrequentie van het scherm.”

Een heel geloofwaardig verhaal, tot een volgende verklaring binnenkomt. Menno Blaauw, oud-student natuurkunde en lange tijd geleden afgestudeerd op het onderwerp bewegingsillusies van het menselijk visuele systeem (apparent motion): “Als je tanden op elkaar tikken, gaat er een schok door je hele hoofd en verspringt het beeld op je netvlies een beetje. Je hersenen zijn dat gewend en zien er normaal gesproken geen bewegende wereld in. Maar als in die wereld iets staat te knipperen met vijftig hertz en tijdens dat sprongetje een spoor losse beeldjes op het netvlies projecteert, worden de bewegingssensoren direct achter het netvlies bedrogen en lijkt het alsof de knipperende lichtbron dat sprongetje maakt.”

Roel Reijerse, student elektrotechniek, geeft aan dezelfde verklaring een iets ander . en vooral langer – jasje: “Beeldschermen en digitale displays knipperen eigenlijk heel snel, maar door de traagheid van onze oog-hersencombinatie merken we hier normaal niets van. Deze traagheid komt de ontwerpers van zulke schermen goed uit. Bij bijvoorbeeld CRT-schermen kan de elektronenbundel iedere verversing van het beeld punt voor punt op het scherm tekenen in plaats van allemaal tegelijkertijd. Bij digitale displays scheelt dit een aanzienlijk aantal signaallijnen van de aansturende processor. Nu het kauwen: wanneer je kauwt verspringt je blik door de schok van de op elkaar klappende kaken heel snel eventjes van het ene punt naar het andere en weer terug. De monitor hertekent zijn beeld tijdens zo’n ‘sprong’ en je ziet deze hertekening op een iets andere plaats ten opzichte van de plaats in rust. Door de traagheid van je oog gloeit het beeld nog wat na en lijkt het eventjes op een net iets andere plaats te staan: een trilling. Overigens zou het kunnen helpen wanneer de verversingsfrequentie verhoogd wordt, dat is ook wat rustgevender.”

Aangezien dit onderwerp populairder blijkt dan verwacht, geven we de vraag van vorige week nog een weekje tijd. Mirte Siemerink, oud-student bouwkunde vraagt zich af: “Wat is de discopiep? Oftewel: als je naar een feestje bent geweest met harde muziek piepen je oren nog uren na. Waardoor wordt dit veroorzaakt?” (IK)

Reacties of nieuwe vragen kun je wekelijks vóór maandag 16.00 uur mailen naar: waarom_daarom@yahoo.com. Maximaal vijftig woorden, en vergeet je naam, studie en studiejaar niet te vermelden!