Campus

Plempen met de Russische maffia

Een lustrum, studentacteurs en een brandende schuur in De Lier. Kijk, daar kun je wat mee. Virgiel draaide een heuse thriller in elkaar, ter gelegenheid van haar 22ste lustrum.

Delta liep mee op de set tijdens the making of ‘Delfts Goud’ – the movie.

Het doorgaans slapende dorpje De Lier is in rep en roer. Een filmploeg, actie – dat is wat anders dan eeuwig grazende schapen en koeien. Op het parkeerterreintje van de plaatselijke voetbalclub ligt een stapel kerstbomen verborgen achter een houten schuttinkje. Het geheel is fel belicht met grote bouwlampen. De generator bromt onheilspellend. Een Delftse student schreeuwt met zijn megafoon aanwijzingen naar een groepje dorpsbewoners, afgekomen op de drukte.

,,Virgiel heeft de traditie om ieder jaar een musical op te voeren. Voor het 22ste lustrum wilden we echt iets bijzonders presenteren”, zegt producent Melle Sieswerda. ,,We waren er snel uit: het moest een film worden.” Opmerkelijk genoeg is hij is in zijn nopjes met de financiën. ,,Het minimum budget voor een speelfilm is ongeveer 50.000 euro. Wij spelen het klaar om met iets meer dan de helft een film te maken.”

Maar ja, een film schrijven, acteren, regisseren én produceren – doe dat maar eens eventjes. De studenten kregen dan ook belangeloos professionele hulp van een scriptschrijfster en regisseur, zodat ze het leeuwendeel van het budget konden besteden aan apparatuurhuur. Sieswerda, verwijzend naar de stapel brandhout: ,,En de rest lossen we op met illusies.”

Dan komt het moment waarop de crew en de toeschouwers hebben gewacht. Op het teken van de brandweercommandant wordt een jerrycan met benzine over de stapel kerstbomen uitgegoten. Hank, een stoere bouwvakker van een jaar of 17, stapt naar voren. Hij zal de boel eens van een vlammetje voorzien. Een enorme steekvlam volgt. Knetterend vliegen de kerstbomen in de fik. Vuurbollen schieten de lucht in en een regen van gloeiende asdeeltjes daalt neer op de verschrikte toeschouwers. Hank, verrast door de kracht van het vuur, staat stijf van schrik en voelt verward aan zijn gemillimeterde haar.

Voor regisseur Jairo Bambang Oetomo is dit het uur van de waarheid. ,,Een brand is lastig te regisseren. Je kunt niet voorspellen wat er gaat gebeuren. Hier maken we de close-ups, om de sfeer overtuigend neer te zetten. Het totaalshot hebben we al gemaakt. Dat was een gelukje, op weg naar een filmlocatie reden we langs een schuur in lichterlaaie. Binnen een kwartier hebben we alles uitgepakt en waren we aan het draaien. Het zijn prachtbeelden geworden.”

Met nauwelijks ervaring is hij aan een heidens karwei begonnen, beseft de regisseur. ,,Ik heb wel eens een animatiefilmpje gemaakt met een 3d-programma. Nu moet ik me bezighouden met mise-en-scène (het spel van de acteurs in hun omgeving) en decoupage, het bepalen van de shots en de camerastandpunten. Dat is belangrijk, want ieder frame van een film moet het verhaal kunnen vertellen.” Voor je het weet ben je het overzicht kwijt, aldus Bambang Oetomo. ,,We hebben geen getekend storyboard, dus voor iedere scène en ieder shot moet ik de totaalplaat voor me proberen te zien.” Wat dat betreft mogen de studenten in hun handjes knijpen voor de aanwezigheid van de professionele regisseur.

Zweetdruppels

Cameraman Willem van der Dungen lijkt ongevoelig voor de verzengende hitte van de brandstapel en kruipt met gevaar voor eigen leven nog dichter op het vuur. Als hij te ver dreigtte gaan, trekt de runner hem terug. Zweetdruppels parelen op zijn gezicht.

Van der Dungen is bij toeval cameraman geworden, toen een ingehuurde professionele cameraman plotseling niet kwam opdagen. ,,Ik was al bij de film betrokken op het art department, dat voor locaties en rekwisieten zorgt. Afgezien van wat vakantievideo’s had ik helemaal geen ervaring met camerawerk. Van het ene moment op het andere werd een camera in mijn handen gedrukt en stond ik te filmen!”

Volgens insiders is dat een gouden greep geweest. Van der Dungen blijft bescheiden. ,,De eerste beelden die ik maakte waren erg statisch, maar langzaam maar zeker heb ik een eigen stijl kunnen ontwikkelen. Uiteindelijk zet je met een lossere cameravoering een dynamischer beeld neer.” Hij geniet het meest van het filmen van actiescènes. ,,Daar heb ik de grootste vrijheid om te experimenteren. De opnames met de dolley zijn het leukst. Dan staat mijn camera op een karretje dat over rails wordt geduwd.”

De regisseur dirigeert filmheldin Femke, gespeeld door Elselien Epema, in beeld. Ze slaat wild om zich heen, lijkt niet aan de vlammen te kunnen ontsnappen. Blauwe zwaailichten van de brandweerwagen en het intense vuur verlichten het terrein. Het publiek kijkt met open mond toe.

Voor Epema is dit een makkelijk dagje. ,,Lekker improviseren.” Dan zijn scènes waarin ze emoties moet spelen, zoals huilen, veel moeilijker, vindt ze. ,,Professionele acteurs nemen vaak weken de tijd om zich in hun personage in te leven. Daar was nu geen tijd voor; ik kwam bij wijze van spreken met mijn collegedictaten op de rug aangefietst. Dan sta je op de set en moet je opeens gaan huilen. Dan denk ik maar aan het moment dat mijn eerste vriendje het uitmaakte.”

Epema is gecast als het doorsnee Delftse meisje. ,,Femke heeft vrij veel met mij gemeen. We hebben opnames gemaakt in het vrouwenhuis waar ik woon. Een paar clubgenootjes waren figuranten.” Lachend: ,,Het zou me niet verbazen als het per ongeluk een documentaire wordt.”

Alle hoofdrollen in ‘Delfts Goud’ worden gespeeld door Virgilianen. ,,We hebben getypecast, wat betekent dat we zochten naar acteurs die in het dagelijks leven veel gemeen hebben met de rol die ze vertolken”, vertelt casting supervisor Lian van Meerendonk. ,,De acteurs komen dan makkelijker in hun rol. De personages Boris en Dimitrov bijvoorbeeld, zijn in de film betrokken bij de Russische maffia in Delft. Voor die rollen zochten we dus naar typische Russenhoofden, het tegenovergestelde van het prototypisch Hollandse Dik Trom-gezicht.”

Een van de ‘Russen’ in kwestie, Roel Reijnen in de rol van bad guy Boris, voelt zich niet erg aangesproken. ,,Ik ben juist het tegenovergestelde van de hard zuipende en rokende crimineel! In het begin kostte het me best wat moeite om me in te leven in Boris en zo overdreven te acteren. Maar de regisseur sprong daar goed op in en jutte me op. Uiteindelijk zijn we perfect op elkaar ingespeeld.”

Wel had hij even wat moeite met een scène waarin hij moest ‘zuipen als een tempelier’. ,,In de film neem ik een paar slokken, maar op de set was dat een halve fles. Ja, natuurlijk was dat echte wodka!”

Duister

Het vuur mindert aan kracht en de brandweer komt in actie. Binnen enkele minuten maken zij met duizenden liters water korte metten met het vuur. In de enorme rookontwikkeling die volgt zijn alleen nog vage silhouetten zichtbaar. Cameraman Van der Dungen grijpt zijn kans en legt de duistere sfeer vast op film. Als het vuur gedoofd is draait de brandweerwagen nog twee rondjes over de parkeerplaats en verdwijnt met loeiende sirenes.

Hank probeert ondertussen een plekje in de aftiteling te bedingen. ,,Crazy pyromaniac”, oppertiemand. Uiteindelijk komt Hank als ‘Illumination artist‘ op de aftiteling. ,,Maar die aftiteling is wel het laatste waar we ons nu mee bezighouden”, aldus producent Sieswerda. ,,We steken nu eerst veel tijd in de postproductie. De twintig uur film die we hebben wordt shot voor shot gemonteerd tot het uiteindelijke resultaat: een full feature-film van rond de anderhalf uur. Ook de filmmuziek komt uit eigen huis.”

De crew blijft achter bij de nasmeulende stapel verkoolde kerstbomen. De studenten kijken de opnamen nog snel een keer door voor de verlossende term klinkt: ‘wrap‘ % inpakken en wegwezen.

Opluchting alom. De opnamen zijn nu halverwege, veertien loodzware draaidagen hebben hun tol geëist. Waar de meeste Virgilianen uitkijken naar het eindresultaat, durven sommigen ook verder te kijken. Het gonst van de wilde plannen. Hoofdrolspeelster Epema aast op een rol in een oer-Hollandse kwaliteitsfilm. ,,Zoiets als Anna in de ‘Poolse Bruid’.” Regisseur Bambang Oetomo heeft als enige een concrete aanbieding op zak: hij mag assisteren bij de opnamen van een documentaire, met John Cleese in een van de hoofdrollen.

‘Delfts Goud’ gaat op zaterdag 26 april in première. De film draait daarna twee weken lang dagelijks in de provisorische bioscoop op het De Vries van Heijstplantsoen, het lustrumterrein van Virgiel.

‘Delfts Goud’

Een onderzoeker van het reactorinstituut doet baanbrekend onderzoek naar kernfusie. Hij krijgt hulp van de twee Russen Dimitrov en Boris en TU-studente Femke. Zij raakt goed bevriend met één van de Russen: Dimitrov. Iets moois lijkt op te bloeien, tot Dimitrov plotseling spoorloos verdwijnt. Femke gaat op onderzoek uit en ontdekt een nieuw geheim van Delft.

Een lustrum, studentacteurs en een brandende schuur in De Lier. Kijk, daar kun je wat mee. Virgiel draaide een heuse thriller in elkaar, ter gelegenheid van haar 22ste lustrum. Delta liep mee op de set tijdens the making of ‘Delfts Goud’ – the movie.

Het doorgaans slapende dorpje De Lier is in rep en roer. Een filmploeg, actie – dat is wat anders dan eeuwig grazende schapen en koeien. Op het parkeerterreintje van de plaatselijke voetbalclub ligt een stapel kerstbomen verborgen achter een houten schuttinkje. Het geheel is fel belicht met grote bouwlampen. De generator bromt onheilspellend. Een Delftse student schreeuwt met zijn megafoon aanwijzingen naar een groepje dorpsbewoners, afgekomen op de drukte.

,,Virgiel heeft de traditie om ieder jaar een musical op te voeren. Voor het 22ste lustrum wilden we echt iets bijzonders presenteren”, zegt producent Melle Sieswerda. ,,We waren er snel uit: het moest een film worden.” Opmerkelijk genoeg is hij is in zijn nopjes met de financiën. ,,Het minimum budget voor een speelfilm is ongeveer 50.000 euro. Wij spelen het klaar om met iets meer dan de helft een film te maken.”

Maar ja, een film schrijven, acteren, regisseren én produceren – doe dat maar eens eventjes. De studenten kregen dan ook belangeloos professionele hulp van een scriptschrijfster en regisseur, zodat ze het leeuwendeel van het budget konden besteden aan apparatuurhuur. Sieswerda, verwijzend naar de stapel brandhout: ,,En de rest lossen we op met illusies.”

Dan komt het moment waarop de crew en de toeschouwers hebben gewacht. Op het teken van de brandweercommandant wordt een jerrycan met benzine over de stapel kerstbomen uitgegoten. Hank, een stoere bouwvakker van een jaar of 17, stapt naar voren. Hij zal de boel eens van een vlammetje voorzien. Een enorme steekvlam volgt. Knetterend vliegen de kerstbomen in de fik. Vuurbollen schieten de lucht in en een regen van gloeiende asdeeltjes daalt neer op de verschrikte toeschouwers. Hank, verrast door de kracht van het vuur, staat stijf van schrik en voelt verward aan zijn gemillimeterde haar.

Voor regisseur Jairo Bambang Oetomo is dit het uur van de waarheid. ,,Een brand is lastig te regisseren. Je kunt niet voorspellen wat er gaat gebeuren. Hier maken we de close-ups, om de sfeer overtuigend neer te zetten. Het totaalshot hebben we al gemaakt. Dat was een gelukje, op weg naar een filmlocatie reden we langs een schuur in lichterlaaie. Binnen een kwartier hebben we alles uitgepakt en waren we aan het draaien. Het zijn prachtbeelden geworden.”

Met nauwelijks ervaring is hij aan een heidens karwei begonnen, beseft de regisseur. ,,Ik heb wel eens een animatiefilmpje gemaakt met een 3d-programma. Nu moet ik me bezighouden met mise-en-scène (het spel van de acteurs in hun omgeving) en decoupage, het bepalen van de shots en de camerastandpunten. Dat is belangrijk, want ieder frame van een film moet het verhaal kunnen vertellen.” Voor je het weet ben je het overzicht kwijt, aldus Bambang Oetomo. ,,We hebben geen getekend storyboard, dus voor iedere scène en ieder shot moet ik de totaalplaat voor me proberen te zien.” Wat dat betreft mogen de studenten in hun handjes knijpen voor de aanwezigheid van de professionele regisseur.

Zweetdruppels

Cameraman Willem van der Dungen lijkt ongevoelig voor de verzengende hitte van de brandstapel en kruipt met gevaar voor eigen leven nog dichter op het vuur. Als hij te ver dreigtte gaan, trekt de runner hem terug. Zweetdruppels parelen op zijn gezicht.

Van der Dungen is bij toeval cameraman geworden, toen een ingehuurde professionele cameraman plotseling niet kwam opdagen. ,,Ik was al bij de film betrokken op het art department, dat voor locaties en rekwisieten zorgt. Afgezien van wat vakantievideo’s had ik helemaal geen ervaring met camerawerk. Van het ene moment op het andere werd een camera in mijn handen gedrukt en stond ik te filmen!”

Volgens insiders is dat een gouden greep geweest. Van der Dungen blijft bescheiden. ,,De eerste beelden die ik maakte waren erg statisch, maar langzaam maar zeker heb ik een eigen stijl kunnen ontwikkelen. Uiteindelijk zet je met een lossere cameravoering een dynamischer beeld neer.” Hij geniet het meest van het filmen van actiescènes. ,,Daar heb ik de grootste vrijheid om te experimenteren. De opnames met de dolley zijn het leukst. Dan staat mijn camera op een karretje dat over rails wordt geduwd.”

De regisseur dirigeert filmheldin Femke, gespeeld door Elselien Epema, in beeld. Ze slaat wild om zich heen, lijkt niet aan de vlammen te kunnen ontsnappen. Blauwe zwaailichten van de brandweerwagen en het intense vuur verlichten het terrein. Het publiek kijkt met open mond toe.

Voor Epema is dit een makkelijk dagje. ,,Lekker improviseren.” Dan zijn scènes waarin ze emoties moet spelen, zoals huilen, veel moeilijker, vindt ze. ,,Professionele acteurs nemen vaak weken de tijd om zich in hun personage in te leven. Daar was nu geen tijd voor; ik kwam bij wijze van spreken met mijn collegedictaten op de rug aangefietst. Dan sta je op de set en moet je opeens gaan huilen. Dan denk ik maar aan het moment dat mijn eerste vriendje het uitmaakte.”

Epema is gecast als het doorsnee Delftse meisje. ,,Femke heeft vrij veel met mij gemeen. We hebben opnames gemaakt in het vrouwenhuis waar ik woon. Een paar clubgenootjes waren figuranten.” Lachend: ,,Het zou me niet verbazen als het per ongeluk een documentaire wordt.”

Alle hoofdrollen in ‘Delfts Goud’ worden gespeeld door Virgilianen. ,,We hebben getypecast, wat betekent dat we zochten naar acteurs die in het dagelijks leven veel gemeen hebben met de rol die ze vertolken”, vertelt casting supervisor Lian van Meerendonk. ,,De acteurs komen dan makkelijker in hun rol. De personages Boris en Dimitrov bijvoorbeeld, zijn in de film betrokken bij de Russische maffia in Delft. Voor die rollen zochten we dus naar typische Russenhoofden, het tegenovergestelde van het prototypisch Hollandse Dik Trom-gezicht.”

Een van de ‘Russen’ in kwestie, Roel Reijnen in de rol van bad guy Boris, voelt zich niet erg aangesproken. ,,Ik ben juist het tegenovergestelde van de hard zuipende en rokende crimineel! In het begin kostte het me best wat moeite om me in te leven in Boris en zo overdreven te acteren. Maar de regisseur sprong daar goed op in en jutte me op. Uiteindelijk zijn we perfect op elkaar ingespeeld.”

Wel had hij even wat moeite met een scène waarin hij moest ‘zuipen als een tempelier’. ,,In de film neem ik een paar slokken, maar op de set was dat een halve fles. Ja, natuurlijk was dat echte wodka!”

Duister

Het vuur mindert aan kracht en de brandweer komt in actie. Binnen enkele minuten maken zij met duizenden liters water korte metten met het vuur. In de enorme rookontwikkeling die volgt zijn alleen nog vage silhouetten zichtbaar. Cameraman Van der Dungen grijpt zijn kans en legt de duistere sfeer vast op film. Als het vuur gedoofd is draait de brandweerwagen nog twee rondjes over de parkeerplaats en verdwijnt met loeiende sirenes.

Hank probeert ondertussen een plekje in de aftiteling te bedingen. ,,Crazy pyromaniac”, oppertiemand. Uiteindelijk komt Hank als ‘Illumination artist‘ op de aftiteling. ,,Maar die aftiteling is wel het laatste waar we ons nu mee bezighouden”, aldus producent Sieswerda. ,,We steken nu eerst veel tijd in de postproductie. De twintig uur film die we hebben wordt shot voor shot gemonteerd tot het uiteindelijke resultaat: een full feature-film van rond de anderhalf uur. Ook de filmmuziek komt uit eigen huis.”

De crew blijft achter bij de nasmeulende stapel verkoolde kerstbomen. De studenten kijken de opnamen nog snel een keer door voor de verlossende term klinkt: ‘wrap‘ % inpakken en wegwezen.

Opluchting alom. De opnamen zijn nu halverwege, veertien loodzware draaidagen hebben hun tol geëist. Waar de meeste Virgilianen uitkijken naar het eindresultaat, durven sommigen ook verder te kijken. Het gonst van de wilde plannen. Hoofdrolspeelster Epema aast op een rol in een oer-Hollandse kwaliteitsfilm. ,,Zoiets als Anna in de ‘Poolse Bruid’.” Regisseur Bambang Oetomo heeft als enige een concrete aanbieding op zak: hij mag assisteren bij de opnamen van een documentaire, met John Cleese in een van de hoofdrollen.

‘Delfts Goud’ gaat op zaterdag 26 april in première. De film draait daarna twee weken lang dagelijks in de provisorische bioscoop op het De Vries van Heijstplantsoen, het lustrumterrein van Virgiel.

‘Delfts Goud’

Een onderzoeker van het reactorinstituut doet baanbrekend onderzoek naar kernfusie. Hij krijgt hulp van de twee Russen Dimitrov en Boris en TU-studente Femke. Zij raakt goed bevriend met één van de Russen: Dimitrov. Iets moois lijkt op te bloeien, tot Dimitrov plotseling spoorloos verdwijnt. Femke gaat op onderzoek uit en ontdekt een nieuw geheim van Delft.

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.