Kinderen in Burkina Faso vechten om zijn energiesnoepjes, in Marokko deelt hij op straat handtekeningen uit. Wielrenner Roel van Schalen verdient geen geld, maar levenservaring met zijn deelname aan buitenlandse wedstrijden.
,,Waarom zou ik me in Nederland voor een paar tientjes in de hekken laten rijden?”
Lange etappes over ongeplaveide, zanderige weggetjes, een brandende zon op zijn huid en veel wielrenners met een donkere huidskleur om hem heen. Als Roel van Schalen op het internet een artikeltje over de Tour du Faso tegenkomt, is zijn voorstelling van de beroemdste wielerronde van Afrika nog beperkt. Toch twijfelt hij niet lang: hij moet daarheen, naar Burkina Faso.
,,Voor mij was een zwarte man op een fiets al heel bijzonder, in Europa kom je zo’n beeld maar zelden tegen. Ik wilde de cultuur proeven van die wedstrijd.” Enkele maanden later staat de oud-TU-student op de pedalen in de Afrikaanse savanne. Hij doorkruist grote stukken niemandsland, lage boompjes op een zanderige grasvlakte met een weg eroverheen die wel degelijk geasfalteerd is.
Asfalt en gras: soms ziet hij urenlang niets anders tijdens een etappe, om daarna plotseling een toeschouwer te ontdekken langs de kant: een Afrikaan in een lang gewaad, zittend op zijn hurken. ,,Wat doet zo’n man daar, vraag je je af. Er is in de wijde omtrek geen teken van leven, maar hij zit daar rustig naar ons te kijken”, zo herinnert Van Schalen zich.
En juist voor dat soort taferelen reist hij af naar verre oorden om daar deel te nemen aan wielerwedstrijden. Na de Tour du Faso in september, volgde in april de Tour du Maroc in Marokko. Bijna had hij een week later als ploegleider aan de start van een grote Turkse ronde gestaan, maar de deelname van de Marco Polo Cycling Club, die hij zou begeleiden, ketste op het laatste moment af.
Dat was geen uitzonderlijke situatie, omdat wedstrijdorganisaties meestal pas vlak voor de start van hun evenement de definitieve deelnemerslijst bekendmaken. ,,Je bent afhankelijk van een uitnodiging”, legt van Schalen uit. ,,Alleen dan betaalt de organisatie je verblijfskosten. Meestal hoor je pas een dag van tevoren dat je het vliegtuig moet pakken. Maar als je één wedstrijd in het buitenland rijdt, wil je nu eenmaal meer. Het werkt verslavend.”
Werkloos
Met de planning van zijn uitstapjes heeft Van Schalen weinig moeite. Zijn leven is zo ingericht dat er alle ruimte is voor zijn grootste liefhebberij. Geen baas, geen baan en geen gezin, genoeg tijd dus om in de verste uithoeken van de wereld zijn fietskunsten te vertonen. Alleen de opleiding lucht- en ruimtevaarttechniek aan de TU leek de reisdrang van Van Schalen enkele jaren geleden in de weg te zitten, maar de wielrenner zei de studiebanken vaarwel.
Die beslissing heeft hem alle bewegingsvrijheid opgeleverd die hij zich kan wensen. ,,Ik kan datgene doen waar ik altijd van heb gedroomd: wielrennen en reizen”, zegt hij. ,,Soms stoort het me wel dat ik werkloos ben en van een uitkering afhankelijk ben. Maar aan de andere kant: als ik van negen tot vijf op kantoor zit, kan ik niet zomaar besluiten om de volgende dag te vertrekken naar een buitenlandse wielerkoers. Ik doe nu zoveel onvergetelijke ervaringen op die ik anders was misgelopen.”
Want voorspellen hoe een buitenlandse ronde verloopt, kan Van Schalen nooit. In Marokko wordt het peloton waarin hij rijdt opgewacht door duizenden mensen bij de finish van de laatste etappe. Ook de handtekening van de Delftenaar blijkt een gewild verzamelaarsobject. ,,Dat snapte ik niet helemaal, wat moeten ze in hemelsnaam met een krabbeltje van mij?”
Armoede
Maar ook tijdens de Tour du Faso komt hij voor grote verrassingen te staan. Dacht hij in Nederland nog dat donkere wielrenners bijzonder waren, in Burkina Faso groeit hij zelf uit tot een bezienswaardigheid. Kinderen vergapen zich openlijk aan hem als hij voor de wedstrijd zijn schoenen aantrekt. Aan het einde van de dag is Van Schalen meestal te moe om op hun nieuwsgierige gebaren in te gaan, maar wanneer hij uitgeput in het gras ligt, zitten zijn jonge bewonderaars onverstoorbaar om hem heen.
,,Alles wat je doet, volgen ze met verbazing”, vertelt hij. ,,En ondertussen hopen ze natuurlijk op iets te eten of drinken. Je bent daar de rijke westerling, vaak is het schrijnend om de armoede om je heen te zien. Eén keer probeerde ik wat van mijn energiesnoepjes uit te delen, maar daar begonnen ze letterlijk om te vechten. Ik heb nooit meer iets uitgedeeld.”
Het zijn totaal andere taferelen dan op Nederlandse wielercriteriums. Lange tijd reed Van Schalen met Nederlandse collega’s om kleine geldbedragen. ,,Als ik eerder was begonnen, had er misschien een carrière als profwielrenner ingezeten. Maar als je regelmatig criteriums wint, kun je ook een aardige boterham verdienen.”
Van Schalen heeft echter geen zin meer om ‘zich in de hekken te laten rijden voor een paar tientjes’. Zuid-Amerika, dat is de plaats waar hij zijn volgende wieleravontuur wil beleven. Hij hoopt zich op den duur te kunnen onderhouden met zijn optredens in buitenlandse wedstrijden. ,,Ik zou graag verhalen schrijven over mijn belevenissen en die dan verkopen. Op die manier maak ik echt van mijn hobby mijn werk.”
Kinderen in Burkina Faso vechten om zijn energiesnoepjes, in Marokko deelt hij op straat handtekeningen uit. Wielrenner Roel van Schalen verdient geen geld, maar levenservaring met zijn deelname aan buitenlandse wedstrijden. ,,Waarom zou ik me in Nederland voor een paar tientjes in de hekken laten rijden?”
Lange etappes over ongeplaveide, zanderige weggetjes, een brandende zon op zijn huid en veel wielrenners met een donkere huidskleur om hem heen. Als Roel van Schalen op het internet een artikeltje over de Tour du Faso tegenkomt, is zijn voorstelling van de beroemdste wielerronde van Afrika nog beperkt. Toch twijfelt hij niet lang: hij moet daarheen, naar Burkina Faso.
,,Voor mij was een zwarte man op een fiets al heel bijzonder, in Europa kom je zo’n beeld maar zelden tegen. Ik wilde de cultuur proeven van die wedstrijd.” Enkele maanden later staat de oud-TU-student op de pedalen in de Afrikaanse savanne. Hij doorkruist grote stukken niemandsland, lage boompjes op een zanderige grasvlakte met een weg eroverheen die wel degelijk geasfalteerd is.
Asfalt en gras: soms ziet hij urenlang niets anders tijdens een etappe, om daarna plotseling een toeschouwer te ontdekken langs de kant: een Afrikaan in een lang gewaad, zittend op zijn hurken. ,,Wat doet zo’n man daar, vraag je je af. Er is in de wijde omtrek geen teken van leven, maar hij zit daar rustig naar ons te kijken”, zo herinnert Van Schalen zich.
En juist voor dat soort taferelen reist hij af naar verre oorden om daar deel te nemen aan wielerwedstrijden. Na de Tour du Faso in september, volgde in april de Tour du Maroc in Marokko. Bijna had hij een week later als ploegleider aan de start van een grote Turkse ronde gestaan, maar de deelname van de Marco Polo Cycling Club, die hij zou begeleiden, ketste op het laatste moment af.
Dat was geen uitzonderlijke situatie, omdat wedstrijdorganisaties meestal pas vlak voor de start van hun evenement de definitieve deelnemerslijst bekendmaken. ,,Je bent afhankelijk van een uitnodiging”, legt van Schalen uit. ,,Alleen dan betaalt de organisatie je verblijfskosten. Meestal hoor je pas een dag van tevoren dat je het vliegtuig moet pakken. Maar als je één wedstrijd in het buitenland rijdt, wil je nu eenmaal meer. Het werkt verslavend.”
Werkloos
Met de planning van zijn uitstapjes heeft Van Schalen weinig moeite. Zijn leven is zo ingericht dat er alle ruimte is voor zijn grootste liefhebberij. Geen baas, geen baan en geen gezin, genoeg tijd dus om in de verste uithoeken van de wereld zijn fietskunsten te vertonen. Alleen de opleiding lucht- en ruimtevaarttechniek aan de TU leek de reisdrang van Van Schalen enkele jaren geleden in de weg te zitten, maar de wielrenner zei de studiebanken vaarwel.
Die beslissing heeft hem alle bewegingsvrijheid opgeleverd die hij zich kan wensen. ,,Ik kan datgene doen waar ik altijd van heb gedroomd: wielrennen en reizen”, zegt hij. ,,Soms stoort het me wel dat ik werkloos ben en van een uitkering afhankelijk ben. Maar aan de andere kant: als ik van negen tot vijf op kantoor zit, kan ik niet zomaar besluiten om de volgende dag te vertrekken naar een buitenlandse wielerkoers. Ik doe nu zoveel onvergetelijke ervaringen op die ik anders was misgelopen.”
Want voorspellen hoe een buitenlandse ronde verloopt, kan Van Schalen nooit. In Marokko wordt het peloton waarin hij rijdt opgewacht door duizenden mensen bij de finish van de laatste etappe. Ook de handtekening van de Delftenaar blijkt een gewild verzamelaarsobject. ,,Dat snapte ik niet helemaal, wat moeten ze in hemelsnaam met een krabbeltje van mij?”
Armoede
Maar ook tijdens de Tour du Faso komt hij voor grote verrassingen te staan. Dacht hij in Nederland nog dat donkere wielrenners bijzonder waren, in Burkina Faso groeit hij zelf uit tot een bezienswaardigheid. Kinderen vergapen zich openlijk aan hem als hij voor de wedstrijd zijn schoenen aantrekt. Aan het einde van de dag is Van Schalen meestal te moe om op hun nieuwsgierige gebaren in te gaan, maar wanneer hij uitgeput in het gras ligt, zitten zijn jonge bewonderaars onverstoorbaar om hem heen.
,,Alles wat je doet, volgen ze met verbazing”, vertelt hij. ,,En ondertussen hopen ze natuurlijk op iets te eten of drinken. Je bent daar de rijke westerling, vaak is het schrijnend om de armoede om je heen te zien. Eén keer probeerde ik wat van mijn energiesnoepjes uit te delen, maar daar begonnen ze letterlijk om te vechten. Ik heb nooit meer iets uitgedeeld.”
Het zijn totaal andere taferelen dan op Nederlandse wielercriteriums. Lange tijd reed Van Schalen met Nederlandse collega’s om kleine geldbedragen. ,,Als ik eerder was begonnen, had er misschien een carrière als profwielrenner ingezeten. Maar als je regelmatig criteriums wint, kun je ook een aardige boterham verdienen.”
Van Schalen heeft echter geen zin meer om ‘zich in de hekken te laten rijden voor een paar tientjes’. Zuid-Amerika, dat is de plaats waar hij zijn volgende wieleravontuur wil beleven. Hij hoopt zich op den duur te kunnen onderhouden met zijn optredens in buitenlandse wedstrijden. ,,Ik zou graag verhalen schrijven over mijn belevenissen en die dan verkopen. Op die manier maak ik echt van mijn hobby mijn werk.”

Comments are closed.