Staatssecretaris Annette Nijs trekt van zalen vol studenten naar vergaderkamers met colleges van bestuur. De staatssecretaris wil overal haar plannen voor het hoger onderwijs uitleggen. En dat doet zij op basis van steun in het kabinet.
Delen
Niet slecht voor een staatssecretaris die een jaar geleden nauwelijks serieus genomen werd: het is allang niet meer louter hoon die ze krijgt.
De entree van Annette Nijs in de politiek is niemand ontgaan. De uit de Filippijnen ingevlogen Shell-manager zette weinig subtiel haar eerste stappen. Met open vizier trad ze de onderwijssector tegemoet: tweede en derde studie? Daar hoeft de overheid toch niet voor op te draaien? En waarom iedere universiteit dezelfde studie? Specialiseer!
De bewindsvrouw moest haar werkwijze bijna met de politieke dood bekopen. Minister Van der Hoeven zette een streep door haar plannen om geen tweede en derde studies meer te bekostigen, en ze struikelde bijna over de Tweede Kamer.
Tegen het blad Carp gaf Nijs toe dat het eerst met haar presentatie niet zo lekker ging, maar: ,,Ik gaf toch een nieuw, zelfs heel gedurfd geluid. Dan is het gemakkelijk om te zeggen: dat willen we niet horen.”
In hetzelfde interview spreekt Nijs het vermoeden uit dat ze voor gek was verklaard als ze een jaar eerder met de topcollegegelden en selectie aan de poort gekomen was. Maar in het kabinet-Balkenende II liggen de zaken anders, want dergelijke zaken worden doodleuk voorgesteld in het door het kabinet goedgekeurde Hoger onderwijs- en onderzoeksplan (Hoop).
Roadshows
De uitglijders van Nijs moeten we maar onder de ‘schoonheidsfoutjes’ scharen, vindt collegevoorzitter Pim Breebaart van de Haagse Hogeschool. ,,Ze was toen nieuw in de politiek.”
Nu gaat ze met roadshows en werkbezoeken langs de instellingen. Een goede zaak, vindt Breebaart. ,,Het is goed als een bewindsvrouw regelmatig en intensief contact zoekt met het veld. Het is een hele toer om met alle universiteiten en hogescholen gesprekken te voeren over kwaliteit, maar die krachtsinspanning is te waarderen.”
Rector magnificus Frans Zwarts van Groningen heeft ‘zijn’ gesprek inmiddels met de bewindslieden gehad. Zwarts vertelde de universiteitskrant ‘een leuk, open gesprek’ met staatssecretaris en minister te hebben gehad, waaruit vooral steun naar voren kwam over internationale joint-masters met de universiteit van het Zweedse Uppsala.
De aankomst van Nijs was overigens wat vertraagd, omdat de staatssecretaris even met de Groninger Studenten Bond sprak. Studente Bianca Pander vond het sympathiek. ,,Ze was niet op onze aanwezigheid voorbereid en we hadden flinke kritiek op de selectieplannen en de topcollegegelden.”
Al te inhoudelijk was de discussie niet, volgens Pander. ,,Er stondeen camera op Nijs gericht en ze stak haar verhaal over het belang van differentiatie nog maar eens af.” Daarmee komt ze volgens Pander misschien goed over in de media, maar veel studenten zijn er nog niet over uitgepraat. Zelf lijkt Nijs genoeg te hebben van het praten over deze plannen. Een paar dagen voor een bijeenkomst van een overlegorgaan van ministerie, Lsvb en ISO, schrapte ze het Hoop zonder overleg van de agenda.
De Lsvb zei woedend dat de staatssecretaris de studenten niet serieus neemt.
Voorzitter Floris van Eijk heeft het idee dat Nijs er nog steeds geen benul van heeft dat het onderwijs in principe een publieke sector is, dat je niet kunt reorganiseren als een bedrijf. ,,En een hoog collegegeld vragen is natuurlijk geen selectie op kwaliteit.”
Van Eijk is inmiddels zover dat hij ‘van de staatssecretaris geen heil meer verwacht’. ,,Je zou willen dat je een sterke staatssecretaris hebt die achter de studenten staat. Nu heb ik het idee dat ze vaak tegenover ons staat.”
Winst
Werkgeversorganisatie VNO-NCW is wel tevreden over het Hoop, al voegt woordvoerder Chiel Renique eraan toe dat het nu zaak is alle plannen ergens toe te laten leiden. Het op de agenda plaatsen van selectie en differentiatie is prima, want stimulering van excellentie en goed omgaan met verscheidenheid vinden de werkgevers absoluut nodig. Over de internationalisering is de koepel tevreden, evenals de ontwikkelingen rondom het wetenschapsbudget, waarin meer effectiviteit wordt geëist. Daar is voor hoger onderwijs en bedrijfsleven veel winst te halen, vinden de werkgevers.
Ook Pim Breebaart is een stuk beter te spreken over de plannen van de staatssecretaris, maar plaatst wel nuances. ,,Als het om selectie gaat, moet de discussie niet gaan over een afvalrace. Je moet zorgen dat mensen op de beste plek in het hoger onderwijs terechtkomen, zodat je een maximale uitstroom krijgt. De top moet je niet lastigvallen met middelmaat. Maar tegelijk zeg ik: de mensen die moeite hebben, vragen ook een aparte behandeling.”
De volharding om tot de topdrie van Europese kenniseconomieën te behoren, ook in het Hoop van 2004 te vinden, moet Nijs maar laten varen. ,,Dat is bijna hetzelfde als zeggen dat ADO Den Haag landskampioen moet worden”, vindt Breebaart. Maar VNO-NCW vindt het in de woorden van Chiel Renique ‘een goede ambitie’.
De staatssecretaris wil overal haar plannen voor het hoger onderwijs uitleggen. En dat doet zij op basis van steun in het kabinet. Niet slecht voor een staatssecretaris die een jaar geleden nauwelijks serieus genomen werd: het is allang niet meer louter hoon die ze krijgt.
De entree van Annette Nijs in de politiek is niemand ontgaan. De uit de Filippijnen ingevlogen Shell-manager zette weinig subtiel haar eerste stappen. Met open vizier trad ze de onderwijssector tegemoet: tweede en derde studie? Daar hoeft de overheid toch niet voor op te draaien? En waarom iedere universiteit dezelfde studie? Specialiseer!
De bewindsvrouw moest haar werkwijze bijna met de politieke dood bekopen. Minister Van der Hoeven zette een streep door haar plannen om geen tweede en derde studies meer te bekostigen, en ze struikelde bijna over de Tweede Kamer.
Tegen het blad Carp gaf Nijs toe dat het eerst met haar presentatie niet zo lekker ging, maar: ,,Ik gaf toch een nieuw, zelfs heel gedurfd geluid. Dan is het gemakkelijk om te zeggen: dat willen we niet horen.”
In hetzelfde interview spreekt Nijs het vermoeden uit dat ze voor gek was verklaard als ze een jaar eerder met de topcollegegelden en selectie aan de poort gekomen was. Maar in het kabinet-Balkenende II liggen de zaken anders, want dergelijke zaken worden doodleuk voorgesteld in het door het kabinet goedgekeurde Hoger onderwijs- en onderzoeksplan (Hoop).
Roadshows
De uitglijders van Nijs moeten we maar onder de ‘schoonheidsfoutjes’ scharen, vindt collegevoorzitter Pim Breebaart van de Haagse Hogeschool. ,,Ze was toen nieuw in de politiek.”
Nu gaat ze met roadshows en werkbezoeken langs de instellingen. Een goede zaak, vindt Breebaart. ,,Het is goed als een bewindsvrouw regelmatig en intensief contact zoekt met het veld. Het is een hele toer om met alle universiteiten en hogescholen gesprekken te voeren over kwaliteit, maar die krachtsinspanning is te waarderen.”
Rector magnificus Frans Zwarts van Groningen heeft ‘zijn’ gesprek inmiddels met de bewindslieden gehad. Zwarts vertelde de universiteitskrant ‘een leuk, open gesprek’ met staatssecretaris en minister te hebben gehad, waaruit vooral steun naar voren kwam over internationale joint-masters met de universiteit van het Zweedse Uppsala.
De aankomst van Nijs was overigens wat vertraagd, omdat de staatssecretaris even met de Groninger Studenten Bond sprak. Studente Bianca Pander vond het sympathiek. ,,Ze was niet op onze aanwezigheid voorbereid en we hadden flinke kritiek op de selectieplannen en de topcollegegelden.”
Al te inhoudelijk was de discussie niet, volgens Pander. ,,Er stondeen camera op Nijs gericht en ze stak haar verhaal over het belang van differentiatie nog maar eens af.” Daarmee komt ze volgens Pander misschien goed over in de media, maar veel studenten zijn er nog niet over uitgepraat. Zelf lijkt Nijs genoeg te hebben van het praten over deze plannen. Een paar dagen voor een bijeenkomst van een overlegorgaan van ministerie, Lsvb en ISO, schrapte ze het Hoop zonder overleg van de agenda.
De Lsvb zei woedend dat de staatssecretaris de studenten niet serieus neemt.
Voorzitter Floris van Eijk heeft het idee dat Nijs er nog steeds geen benul van heeft dat het onderwijs in principe een publieke sector is, dat je niet kunt reorganiseren als een bedrijf. ,,En een hoog collegegeld vragen is natuurlijk geen selectie op kwaliteit.”
Van Eijk is inmiddels zover dat hij ‘van de staatssecretaris geen heil meer verwacht’. ,,Je zou willen dat je een sterke staatssecretaris hebt die achter de studenten staat. Nu heb ik het idee dat ze vaak tegenover ons staat.”
Winst
Werkgeversorganisatie VNO-NCW is wel tevreden over het Hoop, al voegt woordvoerder Chiel Renique eraan toe dat het nu zaak is alle plannen ergens toe te laten leiden. Het op de agenda plaatsen van selectie en differentiatie is prima, want stimulering van excellentie en goed omgaan met verscheidenheid vinden de werkgevers absoluut nodig. Over de internationalisering is de koepel tevreden, evenals de ontwikkelingen rondom het wetenschapsbudget, waarin meer effectiviteit wordt geëist. Daar is voor hoger onderwijs en bedrijfsleven veel winst te halen, vinden de werkgevers.
Ook Pim Breebaart is een stuk beter te spreken over de plannen van de staatssecretaris, maar plaatst wel nuances. ,,Als het om selectie gaat, moet de discussie niet gaan over een afvalrace. Je moet zorgen dat mensen op de beste plek in het hoger onderwijs terechtkomen, zodat je een maximale uitstroom krijgt. De top moet je niet lastigvallen met middelmaat. Maar tegelijk zeg ik: de mensen die moeite hebben, vragen ook een aparte behandeling.”
De volharding om tot de topdrie van Europese kenniseconomieën te behoren, ook in het Hoop van 2004 te vinden, moet Nijs maar laten varen. ,,Dat is bijna hetzelfde als zeggen dat ADO Den Haag landskampioen moet worden”, vindt Breebaart. Maar VNO-NCW vindt het in de woorden van Chiel Renique ‘een goede ambitie’.
Comments are closed.