Nog niet zo lang geleden was Nederland koploper in de moderne biotechnologie. Maar de strenge Nederlandse wetgeving frustreert onderzoekers. ,,De biotechnologie in Nederland heeft de laatste jaren een enorme inzinking gehad.’
Delen
‘
Een genetisch gemanipuleerd appeltje tegen hoge bloeddruk, een chocoladereep die de vruchtbaarheid verhoogt: binnen afzienbare tijd zijn ze realiteit. Volgens velen staat de wereld aan de vooravond van een nieuwe wetenschappelijke revolutie. De moderne biotechnologie verlaat de kinderschoenen, de mens zet de natuur eindelijk echt naar zijn hand. Dat leidt tot doorbraken in de behandeling van veel erfelijke en ongeneeslijke ziektes, juichen de pleitbezorgers.
Maar ondanks de mooie beloftes blijft de tegenstand in de samenleving hardnekkig. De mens moet niet voor God gaan spelen, zeggen actiegroepen, want daar komt op den duur narigheid van.
Vooral in Nederland is de anti-biotech lobby bijzonder sterk. Dat ondervond bijvoorbeeld het enige beursgenoteerde biotech-bedrijf dat Nederland rijk is: Pharming, bekend van stier Herman. De minister verbood het bedrijf onlangs om koeien te klonen. Pharming verhuisde zijn veestapel daarop eenvoudig naar Finland, waar klonen wel mag.
,,Een vreemde, emotionele beslissing van de minister. Een stommiteit”, zegt prof.dr. R.A. Schilperoort, hoogleraar biochemie in Leiden. Volgens hem luistert het Paarse kabinet te veel naar actiegroepen. En dat is dom: ,,Want in de biotechnologie is in de toekomst veel geld te verdienen.”
Het kloonverbod staat niet op zichzelf. De Nederlandse regels zijn tegenwoordig namelijk een stuk strenger dan elders in de wereld. Met name in de Verenigde Staten mag veel meer dan hier. ,,Daar loopt biotechnologisch onderzoek dan ook als een trein”, zegt Schilperoort. ,,Er leven daar veel minder ethische bezwaren.”
De strenge Nederlandse regels treffen commerciële biotech- bedrijven het hardst. Maar ook universitaire onderzoekers klagen. Bijvoorbeeld in de agrarische biotechnologie. ,,De regels zijn onlangs weer verscherpt”, zegt prof.dr. N.C.M. Laane, hoogleraar biochemie aan de Landbouwuniversiteit Wageningen. ,,Die regels zijn in Nederland te ver doorgevoerd. Voor standaard onderzoek met huis-tuin-en-keuken-bacteriën moeten onderzoekers een enorme papierwinkel invullen en overdreven veiligheidsmaatregelen nemen.”
Soepel
Biotechnologen in Delft doen veel onderzoek naar gisten. Relatief onschuldig werk, waarbij genetische manipulatie maar een beperkte rol speelt. ,,Toch zijn de regels beduidend strakker dan in het buitenland”, zegt onderzoeker dr. M.S.M. Jetten. ,,En ze worden streng gecontroleerd. Ik heb vier jaar in de Verenigde Staten gewerkt, maar nooit een inspecteur gezien. Dat is in Nederland ondenkbaar.” Maar anders dan sommige collega’s pleit Jetten niet voor versoepeling van de regels. Want het onderzoek komt er volgens hem niet door ingevaar.
Dat geldt wel voor de meer omstreden dierlijke en menselijke genetica, waarvoor de regels nog een stuk strenger zijn. ,,Klonen van dieren in Nederland is nu een groot probleem”, zegt de Leidse biotechnoloog Schilperoort. In het verleden was Nederland onder meer met stier Herman op dit gebied volgens hem een pionier. ,,Maar dat is verleden tijd.”
De teruggang wordt goed geïllustreerd door de problemen in de commerciële biotechnologie. Uit een onderzoek van consultant Moret Ernst & Young blijkt dat Nederland in 1996 een kleine vijftig biotechbedrijfjes telde. Een jaar later kwamen er vier bij, oftewel een kleine tien procent. In Duitsland steeg het aantal bedrijven echter spectaculair: met 64 procent tot ongeveer 180. Ook Groot-Brittanië kon vele tientallen nieuwe bio-ondernemers bijschrijven. ,,De laatste jaren heeft genetic engineering in Nederland een enorme inzinking doorgemaakt wat betreft het aantal starters”, vat Schilperoort samen.
Ten dele is de politiek hiervoor verantwoordelijk, vindt de Leidse biochemicus. Die laat zich leiden door onterechte angsten, terwijl de nieuwe biotechnologie tot ‘gigantische doorbraken’ kan gaan leiden in de medische wetenschap. ,,Na de oorlog zijn de landbouwgewassen veredeld”, zegt Schilperoort. ,,Dat had een enorm effect op de welvaart en de voedselvoorziening. Als de huidige ongenuanceerde politici toen aan de macht waren geweest, hadden ze dat waarschijnlijk verboden.”
Nog niet zo lang geleden was Nederland koploper in de moderne biotechnologie. Maar de strenge Nederlandse wetgeving frustreert onderzoekers. ,,De biotechnologie in Nederland heeft de laatste jaren een enorme inzinking gehad.”
Een genetisch gemanipuleerd appeltje tegen hoge bloeddruk, een chocoladereep die de vruchtbaarheid verhoogt: binnen afzienbare tijd zijn ze realiteit. Volgens velen staat de wereld aan de vooravond van een nieuwe wetenschappelijke revolutie. De moderne biotechnologie verlaat de kinderschoenen, de mens zet de natuur eindelijk echt naar zijn hand. Dat leidt tot doorbraken in de behandeling van veel erfelijke en ongeneeslijke ziektes, juichen de pleitbezorgers.
Maar ondanks de mooie beloftes blijft de tegenstand in de samenleving hardnekkig. De mens moet niet voor God gaan spelen, zeggen actiegroepen, want daar komt op den duur narigheid van.
Vooral in Nederland is de anti-biotech lobby bijzonder sterk. Dat ondervond bijvoorbeeld het enige beursgenoteerde biotech-bedrijf dat Nederland rijk is: Pharming, bekend van stier Herman. De minister verbood het bedrijf onlangs om koeien te klonen. Pharming verhuisde zijn veestapel daarop eenvoudig naar Finland, waar klonen wel mag.
,,Een vreemde, emotionele beslissing van de minister. Een stommiteit”, zegt prof.dr. R.A. Schilperoort, hoogleraar biochemie in Leiden. Volgens hem luistert het Paarse kabinet te veel naar actiegroepen. En dat is dom: ,,Want in de biotechnologie is in de toekomst veel geld te verdienen.”
Het kloonverbod staat niet op zichzelf. De Nederlandse regels zijn tegenwoordig namelijk een stuk strenger dan elders in de wereld. Met name in de Verenigde Staten mag veel meer dan hier. ,,Daar loopt biotechnologisch onderzoek dan ook als een trein”, zegt Schilperoort. ,,Er leven daar veel minder ethische bezwaren.”
De strenge Nederlandse regels treffen commerciële biotech- bedrijven het hardst. Maar ook universitaire onderzoekers klagen. Bijvoorbeeld in de agrarische biotechnologie. ,,De regels zijn onlangs weer verscherpt”, zegt prof.dr. N.C.M. Laane, hoogleraar biochemie aan de Landbouwuniversiteit Wageningen. ,,Die regels zijn in Nederland te ver doorgevoerd. Voor standaard onderzoek met huis-tuin-en-keuken-bacteriën moeten onderzoekers een enorme papierwinkel invullen en overdreven veiligheidsmaatregelen nemen.”
Soepel
Biotechnologen in Delft doen veel onderzoek naar gisten. Relatief onschuldig werk, waarbij genetische manipulatie maar een beperkte rol speelt. ,,Toch zijn de regels beduidend strakker dan in het buitenland”, zegt onderzoeker dr. M.S.M. Jetten. ,,En ze worden streng gecontroleerd. Ik heb vier jaar in de Verenigde Staten gewerkt, maar nooit een inspecteur gezien. Dat is in Nederland ondenkbaar.” Maar anders dan sommige collega’s pleit Jetten niet voor versoepeling van de regels. Want het onderzoek komt er volgens hem niet door ingevaar.
Dat geldt wel voor de meer omstreden dierlijke en menselijke genetica, waarvoor de regels nog een stuk strenger zijn. ,,Klonen van dieren in Nederland is nu een groot probleem”, zegt de Leidse biotechnoloog Schilperoort. In het verleden was Nederland onder meer met stier Herman op dit gebied volgens hem een pionier. ,,Maar dat is verleden tijd.”
De teruggang wordt goed geïllustreerd door de problemen in de commerciële biotechnologie. Uit een onderzoek van consultant Moret Ernst & Young blijkt dat Nederland in 1996 een kleine vijftig biotechbedrijfjes telde. Een jaar later kwamen er vier bij, oftewel een kleine tien procent. In Duitsland steeg het aantal bedrijven echter spectaculair: met 64 procent tot ongeveer 180. Ook Groot-Brittanië kon vele tientallen nieuwe bio-ondernemers bijschrijven. ,,De laatste jaren heeft genetic engineering in Nederland een enorme inzinking doorgemaakt wat betreft het aantal starters”, vat Schilperoort samen.
Ten dele is de politiek hiervoor verantwoordelijk, vindt de Leidse biochemicus. Die laat zich leiden door onterechte angsten, terwijl de nieuwe biotechnologie tot ‘gigantische doorbraken’ kan gaan leiden in de medische wetenschap. ,,Na de oorlog zijn de landbouwgewassen veredeld”, zegt Schilperoort. ,,Dat had een enorm effect op de welvaart en de voedselvoorziening. Als de huidige ongenuanceerde politici toen aan de macht waren geweest, hadden ze dat waarschijnlijk verboden.”
Comments are closed.