Campus

Fraaie tas is verborgen afvalvoorziening

Je hangt hem over de autostoel of over je schouders: de afvaltas waarmee studente Industrieel Ontwerpen Marcelle van Beusekom als derde eindigde in een ‘groene’ designwedstrijd. Zo fraai dat de jury ook verlangde naar een stoere variant voor mannen.

Vergeleken met smeltende poolkappen en gaten in de ozonlaag is het natuurlijk peanuts, maar de vrouwelijke automobilist die weet dat een stukje kauwgom er zo’n kwart eeuw over doet om te vergaan, zal het niet meer onbevangen uit het raam werpen. Tegelijkertijd voel je je belachelijk als je met zo’n lullig afvalzakje in de hand de wagen verlaat.

Marcelle van Beusekom bedacht een oplossing. Haar linnen draagtas met uitneembaar binnenwerk is een ‘afvalzak’ waarmee je je op straat kunt wagen zonder opgetrokken wenkbrauwen te veroorzaken. Discrete elegantie voor de garbage girl! zou een reclamebureau onmiddellijk als slogan bedenken.

Of het model in productie wordt genomen is niet zo belangrijk voor de vierdejaars studente industrieel ontwerpen. ,,Als een fabrikant er iets in mocht zien, prachtig, maar een derde prijs winnen in een designwedstrijd is al erkenning genoeg.” Ze is al weer bezig met nieuwe dingen. ”Dit jaar wil ik aan de HEMA design-wedstrijd meedoen. Uiteindelijk zou ik bij een ontwerpbureau willen werken.”

Oma’s tas

De designwedstrijd van de Stichting Nederland Schoon was voor Van Beusekom aanleiding om eens te kijken hoe het ontwerpen haar zonder hulp van begeleiders of medestudenten zou afgaan. Van de strijd van Nederland Schoon tegen sigaretten, blikjes en ander zwerfafval had ze nog nooit gehoord. De beweging wordt vooral gesteund door de ANWB en bedrijven als Shell en Volkswagen. Bepaald geen anti-autolobby dus, maar wel fel gekant tegen rotzooi in de berm. Vandaar de wedstrijdopdracht om een recyclebare, verwijderbare en betaalbare afvalvoorziening voor in de auto te ontwerpen.

Tijdens het uitdenken van een goed onderwerp % ‘dat kost je meer tijd dan het tekenen of het maken van het model’ – moest Van Beusekom al snel denken aan haar oma. ,,Ze heeft altijd een grote tas vol drinken en snoep bij zich als ze op stap gaat met de kleinkinderen. Na consumptie gaat alle afval netjes terug in de tas.”

De tas zelf zal, eenmaal afgedankt, de afvalberg niet lang verzwaren. De binnenkant is gemaakt van een biologisch afbreekbare variant van de kunststof polymeer. ,,Het was leuk om eens met zulk materiaal te ontwerpen. Op de universiteit werk je vooral met metaal en normale kunststoffen.”

Als de uitneembare binnenkant smerig wordt, moet je hem met wat afwasmiddel reinigen. Niet ideaal, geeft Van Beusekom toe. ,,Die eisen van milieuvriendelijkheid – je moet de tas weg kunnen gooien zonder belasting voor het milieu – bleken bij het ontwerpen weleens lastig.” Biopolymeer is overigens waterresistent.

Kieperen

Een ander uitgangspunt was dat Van Beusekom niets aan de auto zelf wilde veranderen. De tas moest ook buiten de auto te gebruiken zijn. ,,Daarom moest hij er ook mooi uit zien. Het is toch een verborgen afvalvoorziening.”

Maar worden mensen die hun rotzooi achteloos door het autoraampje kieperen, tot beter gedrag verleid door een fraai, multifunctioneel design? ,,Tja, kan een tas de wereld veranderen. In een recent NIPO-onderzoek zei een kwart van de ondervraagde automobilisten geen afval in de berm te gooien als er een afvalbak in de auto zou zitten. Maar mensen zijn geneigd het sociaal wenselijke antwoord te geven.”

Over een paar maanden ligt het prijswinnende ontwerp van Sander de Klerk (Design Academy Eindhoven) bij Volkswagendealers en Shellstations: een kartonnen afvalzakje dat je op meer plaatsen in de auto kunt ophangen. ,,Ik ben wel benieuwd of het aanslaat.”

Vergeleken met smeltende poolkappen en gaten in de ozonlaag is het natuurlijk peanuts, maar de vrouwelijke automobilist die weet dat een stukje kauwgom er zo’n kwart eeuw over doet om te vergaan, zal het niet meer onbevangen uit het raam werpen. Tegelijkertijd voel je je belachelijk als je met zo’n lullig afvalzakje in de hand de wagen verlaat.

Marcelle van Beusekom bedacht een oplossing. Haar linnen draagtas met uitneembaar binnenwerk is een ‘afvalzak’ waarmee je je op straat kunt wagen zonder opgetrokken wenkbrauwen te veroorzaken. Discrete elegantie voor de garbage girl! zou een reclamebureau onmiddellijk als slogan bedenken.

Of het model in productie wordt genomen is niet zo belangrijk voor de vierdejaars studente industrieel ontwerpen. ,,Als een fabrikant er iets in mocht zien, prachtig, maar een derde prijs winnen in een designwedstrijd is al erkenning genoeg.” Ze is al weer bezig met nieuwe dingen. ”Dit jaar wil ik aan de HEMA design-wedstrijd meedoen. Uiteindelijk zou ik bij een ontwerpbureau willen werken.”

Oma’s tas

De designwedstrijd van de Stichting Nederland Schoon was voor Van Beusekom aanleiding om eens te kijken hoe het ontwerpen haar zonder hulp van begeleiders of medestudenten zou afgaan. Van de strijd van Nederland Schoon tegen sigaretten, blikjes en ander zwerfafval had ze nog nooit gehoord. De beweging wordt vooral gesteund door de ANWB en bedrijven als Shell en Volkswagen. Bepaald geen anti-autolobby dus, maar wel fel gekant tegen rotzooi in de berm. Vandaar de wedstrijdopdracht om een recyclebare, verwijderbare en betaalbare afvalvoorziening voor in de auto te ontwerpen.

Tijdens het uitdenken van een goed onderwerp % ‘dat kost je meer tijd dan het tekenen of het maken van het model’ – moest Van Beusekom al snel denken aan haar oma. ,,Ze heeft altijd een grote tas vol drinken en snoep bij zich als ze op stap gaat met de kleinkinderen. Na consumptie gaat alle afval netjes terug in de tas.”

De tas zelf zal, eenmaal afgedankt, de afvalberg niet lang verzwaren. De binnenkant is gemaakt van een biologisch afbreekbare variant van de kunststof polymeer. ,,Het was leuk om eens met zulk materiaal te ontwerpen. Op de universiteit werk je vooral met metaal en normale kunststoffen.”

Als de uitneembare binnenkant smerig wordt, moet je hem met wat afwasmiddel reinigen. Niet ideaal, geeft Van Beusekom toe. ,,Die eisen van milieuvriendelijkheid – je moet de tas weg kunnen gooien zonder belasting voor het milieu – bleken bij het ontwerpen weleens lastig.” Biopolymeer is overigens waterresistent.

Kieperen

Een ander uitgangspunt was dat Van Beusekom niets aan de auto zelf wilde veranderen. De tas moest ook buiten de auto te gebruiken zijn. ,,Daarom moest hij er ook mooi uit zien. Het is toch een verborgen afvalvoorziening.”

Maar worden mensen die hun rotzooi achteloos door het autoraampje kieperen, tot beter gedrag verleid door een fraai, multifunctioneel design? ,,Tja, kan een tas de wereld veranderen. In een recent NIPO-onderzoek zei een kwart van de ondervraagde automobilisten geen afval in de berm te gooien als er een afvalbak in de auto zou zitten. Maar mensen zijn geneigd het sociaal wenselijke antwoord te geven.”

Over een paar maanden ligt het prijswinnende ontwerp van Sander de Klerk (Design Academy Eindhoven) bij Volkswagendealers en Shellstations: een kartonnen afvalzakje dat je op meer plaatsen in de auto kunt ophangen. ,,Ik ben wel benieuwd of het aanslaat.”

Redacteur Redactie

Heb je een vraag of opmerking over dit artikel?

delta@tudelft.nl

Comments are closed.