Ondergronds bouwen heeft de toekomst. In het buitenland weet men dat al langer dan vandaag, maar ook Nederland wordt langzaam wakker. Onze drassige bodem vereist echter speciale technieken.
Delen
Half januari aanvaardde ir. Imre Horvat het professoraat aan de nieuwe leerstoel ondergronds bouwen aan de faculteit Civiele Techniek. Met veel geld krijgt hij vier jaar de tijd om zijn leerstoel volwassen te maken en de Nederlandse achterstand weg te werken.
Horvat, afkomstig van Shell, vindt het een ‘eer’ de laatste vijf jaar van zijn carrière in Delft hoogleraar te mogen zijn. Vanwege zijn ervaring op velerlei gebied, en zijn betrokkenheid bij de bouw van een groot aantal ondergrondse projecten zoals de metro in Rotterdam, denkt Horvat dat hij benoemd is. ,,Ondergronds bouwen is een multidisciplinaire aangelegenheid waarbij goed management een centrale plaats inneemt”, meent Horvat. ,,Delftse ingenieurs zijn vakmensen, maar op het gebied van algemene vaardigheden en management lopen ze achter.” Door zijn jarenlange internationale ervaring bij Shell denkt Horvat dat wel in huis te hebben.
Er is op de TU veel aan gelegen het ondergronds bouwen in Nederland snel van de grond te krijgen. Tegelijk met de nieuwe leerstoel heeft de TU de multifacultaire werkgroep ‘gebruik ondergrondse ruimten’ opgericht waarvan Horvat eveneens tot directeur werd benoemd. Horvats leerstoel is onderdeel van de faculteit Civiele Techniek, maar hij benadrukt nog eens dat ondergronds bouwen een multidisciplinaire zaak is.
Horvat is benoemd voor een periode van vier jaar, waarin hij een heel nieuw vakgebied uit het niets moet opbouwen. Momenteel doolt de nieuwe hoogleraar nog in zijn eentje rond, maar hij moet binnen afzienbare tijd een universitair hoofddocent en tien aio’s aantrekken. Horvat zal de aio’s twee bij twee ronselen bij de faculteiten Werktuigbouw, Technische Bestuurskunde, Bouwkunde, Civiele Techniek en Mijnbouw. Over vier jaar moet de leerstoel volwassen zijn. ,,Daarna moet een jonger iemand in een klaargemaakt bedje kunnen stappen”, aldus Horvat.
Screening-kamp
De nieuwe hoogleraar komt, zoals zijn naam al doet vermoeden, oorspronkelijk uit Hongarije. ,,In Hongarije studeerde ik mijnbouw en ik was bijna klaar toen de Russen het land in 1956 binnenvielen. Omdat ik politiek actief was geweest tijdens de periode van hervormingen, ontvluchtte ik het land. Ik kwam in een vluchtelingenkamp in Oostenrijk terecht. Daar kreeg ik enkele aanbiedingen om naar buitenlandse universiteiten te komen. Zonder verdere contractuele verplichtingen mocht ik vijf jaar met beurs in Delft komen studeren, bijzonder genereus.” Na een tweewekelijks verblijf in een screening-kamp bij Utrecht kon Horvat in Delft zijn studie mijnbouw vervolgen.
Na zijn afstuderen werkte Horvat zestien jaar bij Gemeentewerken in Rotterdam, waar hij meehielp aan de aanleg van de metro en delen van de haven. Hij vergrootte tevens door colleges te volgen zijn kennis van civieltechnische zaken en was een tijdje docent aan het International Institute for Infrastructural Hydraulic and Environmental Engineering (IHE) in Delft. In de zestien jaar die hij vervolgens bij Shell werkte, deed hij veel ervaring op bij ondergrondse projecten in het buitenland. Zo werd Horvat volgens eigen zeggen voor Nederlandse begrippen specialist in het vakgebied.
En met dat ondergrondse bouwen is het in dit land treurig gesteld. ,,Het probleem is dat we hier een heel slechte ondergrond hebben en hoge grondwaterstanden. Als ze in het buitenland een tunnel aanleggen, boren ze gewoon een gat in de harde ondergrond, maar dat kan hier vaak niet.”
Ondergronds bouwen kent volgens Horvat drie hoofdonderdelen: de vervoersinfrastructuur zoals tunnels; ondergrondse opslag van bijvoorbeeld olie en gas, maar ook van chemisch of radioactief afval; het ondergronds bouwen van parkeergarages, winkelcentra en andere voorzieningen. ,,Met dat laatste zijn ze in Scandinavië heel ver. Daar worden bijvoorbeeld ook zwembaden ondergronds aangelegd.”
Sleufloos
Wanneer Nederlanders in het verleden een tunnel aanlegden, groeven zij een sleuf waarin ze de betonnen tunnel legden. Daarna werd de sleuf weer dichtgegooid. Een enorme belasting voor het leven boven de grond. In Amsterdam gingen bij de aanleg van de metro hele straten tegen de vlakte en Rotterdam lag tot voor kort jarenlang open vanwege de nieuwe spoortunnel.
Door nieuwe technieken, die deels nog ontwikkeld moeten worden, zal het volgens Horvat in de toekomst ook voor Nederland mogelijk worden om zulke tunnels ondergronds (oftewel ‘sleufloos’) aan te leggen. ,,Dat is heel kostbaar, maar heeft natuurlijk zeer grote voordelen. Het is de bedoeling de nieuwe metrobuis in Amsterdam met sleufloze technieken aan te leggen. Het gevaar is dat de grond inzakt. Er moeten modellen ontwikkeld worden om in te schatten of er iets met de gebouwen gebeurt. Een mogelijkheid is misschien om de grond voor het boren te bevriezen, waardoor deze niet meer inzakt.”
,,We moeten planologisch 3-D leren denken”, benadrukt Horvat, die voor het volgebouwde Nederland ook veel heil ziet in ondergrondse gebouwen. Maar hij waarschuwt ervoor om het ondergrondse bouwen niet te forceren. ,,Het is heel duur, daarom moet er altijd een heel brede afweging gemaakt worden. Ondergronds bouwen heeft alleen zin wanneer men objectief blijft en alle aspecten, dus ook de maatschappelijke en landschappelijke, in de overwegingen meeneemt.” (K.V.)
Imre Horvat: ,,Over vier jaar moet een jonger iemand in een klaargemaakt bedje kunnen stappen”
Ondergronds bouwen heeft de toekomst. In het buitenland weet men dat al langer dan vandaag, maar ook Nederland wordt langzaam wakker. Onze drassige bodem vereist echter speciale technieken. Half januari aanvaardde ir. Imre Horvat het professoraat aan de nieuwe leerstoel ondergronds bouwen aan de faculteit Civiele Techniek. Met veel geld krijgt hij vier jaar de tijd om zijn leerstoel volwassen te maken en de Nederlandse achterstand weg te werken.
Horvat, afkomstig van Shell, vindt het een ‘eer’ de laatste vijf jaar van zijn carrière in Delft hoogleraar te mogen zijn. Vanwege zijn ervaring op velerlei gebied, en zijn betrokkenheid bij de bouw van een groot aantal ondergrondse projecten zoals de metro in Rotterdam, denkt Horvat dat hij benoemd is. ,,Ondergronds bouwen is een multidisciplinaire aangelegenheid waarbij goed management een centrale plaats inneemt”, meent Horvat. ,,Delftse ingenieurs zijn vakmensen, maar op het gebied van algemene vaardigheden en management lopen ze achter.” Door zijn jarenlange internationale ervaring bij Shell denkt Horvat dat wel in huis te hebben.
Er is op de TU veel aan gelegen het ondergronds bouwen in Nederland snel van de grond te krijgen. Tegelijk met de nieuwe leerstoel heeft de TU de multifacultaire werkgroep ‘gebruik ondergrondse ruimten’ opgericht waarvan Horvat eveneens tot directeur werd benoemd. Horvats leerstoel is onderdeel van de faculteit Civiele Techniek, maar hij benadrukt nog eens dat ondergronds bouwen een multidisciplinaire zaak is.
Horvat is benoemd voor een periode van vier jaar, waarin hij een heel nieuw vakgebied uit het niets moet opbouwen. Momenteel doolt de nieuwe hoogleraar nog in zijn eentje rond, maar hij moet binnen afzienbare tijd een universitair hoofddocent en tien aio’s aantrekken. Horvat zal de aio’s twee bij twee ronselen bij de faculteiten Werktuigbouw, Technische Bestuurskunde, Bouwkunde, Civiele Techniek en Mijnbouw. Over vier jaar moet de leerstoel volwassen zijn. ,,Daarna moet een jonger iemand in een klaargemaakt bedje kunnen stappen”, aldus Horvat.
Screening-kamp
De nieuwe hoogleraar komt, zoals zijn naam al doet vermoeden, oorspronkelijk uit Hongarije. ,,In Hongarije studeerde ik mijnbouw en ik was bijna klaar toen de Russen het land in 1956 binnenvielen. Omdat ik politiek actief was geweest tijdens de periode van hervormingen, ontvluchtte ik het land. Ik kwam in een vluchtelingenkamp in Oostenrijk terecht. Daar kreeg ik enkele aanbiedingen om naar buitenlandse universiteiten te komen. Zonder verdere contractuele verplichtingen mocht ik vijf jaar met beurs in Delft komen studeren, bijzonder genereus.” Na een tweewekelijks verblijf in een screening-kamp bij Utrecht kon Horvat in Delft zijn studie mijnbouw vervolgen.
Na zijn afstuderen werkte Horvat zestien jaar bij Gemeentewerken in Rotterdam, waar hij meehielp aan de aanleg van de metro en delen van de haven. Hij vergrootte tevens door colleges te volgen zijn kennis van civieltechnische zaken en was een tijdje docent aan het International Institute for Infrastructural Hydraulic and Environmental Engineering (IHE) in Delft. In de zestien jaar die hij vervolgens bij Shell werkte, deed hij veel ervaring op bij ondergrondse projecten in het buitenland. Zo werd Horvat volgens eigen zeggen voor Nederlandse begrippen specialist in het vakgebied.
En met dat ondergrondse bouwen is het in dit land treurig gesteld. ,,Het probleem is dat we hier een heel slechte ondergrond hebben en hoge grondwaterstanden. Als ze in het buitenland een tunnel aanleggen, boren ze gewoon een gat in de harde ondergrond, maar dat kan hier vaak niet.”
Ondergronds bouwen kent volgens Horvat drie hoofdonderdelen: de vervoersinfrastructuur zoals tunnels; ondergrondse opslag van bijvoorbeeld olie en gas, maar ook van chemisch of radioactief afval; het ondergronds bouwen van parkeergarages, winkelcentra en andere voorzieningen. ,,Met dat laatste zijn ze in Scandinavië heel ver. Daar worden bijvoorbeeld ook zwembaden ondergronds aangelegd.”
Sleufloos
Wanneer Nederlanders in het verleden een tunnel aanlegden, groeven zij een sleuf waarin ze de betonnen tunnel legden. Daarna werd de sleuf weer dichtgegooid. Een enorme belasting voor het leven boven de grond. In Amsterdam gingen bij de aanleg van de metro hele straten tegen de vlakte en Rotterdam lag tot voor kort jarenlang open vanwege de nieuwe spoortunnel.
Door nieuwe technieken, die deels nog ontwikkeld moeten worden, zal het volgens Horvat in de toekomst ook voor Nederland mogelijk worden om zulke tunnels ondergronds (oftewel ‘sleufloos’) aan te leggen. ,,Dat is heel kostbaar, maar heeft natuurlijk zeer grote voordelen. Het is de bedoeling de nieuwe metrobuis in Amsterdam met sleufloze technieken aan te leggen. Het gevaar is dat de grond inzakt. Er moeten modellen ontwikkeld worden om in te schatten of er iets met de gebouwen gebeurt. Een mogelijkheid is misschien om de grond voor het boren te bevriezen, waardoor deze niet meer inzakt.”
,,We moeten planologisch 3-D leren denken”, benadrukt Horvat, die voor het volgebouwde Nederland ook veel heil ziet in ondergrondse gebouwen. Maar hij waarschuwt ervoor om het ondergrondse bouwen niet te forceren. ,,Het is heel duur, daarom moet er altijd een heel brede afweging gemaakt worden. Ondergronds bouwen heeft alleen zin wanneer men objectief blijft en alle aspecten, dus ook de maatschappelijke en landschappelijke, in de overwegingen meeneemt.” (K.V.)
Imre Horvat: ,,Over vier jaar moet een jonger iemand in een klaargemaakt bedje kunnen stappen”
Comments are closed.